Amaç: Bu çalışma, 6-12 yaş arası öğrencilerde taşınabilir elektronik cihaz kullanımı ile uyku arasındaki ilişkiyi araştırmıştır.
Yöntem: Araştırma kesitsel tipte, çevrimiçi anket yöntemi ile 6-12 yaş arası çocuğu olan ebeveynlerin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Çocukların taşınabilir elektronik cihaz (TEC) kullanımlarını, yatma zamanı dirençlerini, uyku sürelerini ve gündüz uykululuklarını değerlendiren bir anketi tamamlayan toplam 299 ebeveynin verisi analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS programında değerlendirilmiştir. Değerlendirmede p<0.05 istatistiksel açıdan anlamlı olarak kabul edilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya katılanların %61.9’unun anne olduğu, çocukların %53.5’inin kız olduğu belirlenmiştir. Çocukların TEC kullanma süresinin sabah saatlerinde 1.1±1.1, öğle saatlerinde 1.5±1.3, akşam saatlerinde 1.1±0.8 olduğu belirlenmiştir. Günlük TEC kullanma süresi >2 olan çocukların yatma zamanı direnci puan ortalamasının 8.8±2.32, ≤2 olanların 7.91±1.96 olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Yatmadan Önce TEC Kullanımının sınırlandıran ailelerin çocuklarının 0.98±0.92, sınırlandırmayanların ise 1.19±0.79 saat akşam saatlerinde TEC kullandığı belirlenmiştir (p<0.05). Akşam ortalama TEC kullanım süreleri ile yatma zamanı direnci, uyku süresi arasında ve öğle / sabah ortalama TEC kullanım süreleri ile gün içi uykululuk arasında zayıf pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı doğrusal ilişkiler olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Akşam ortalama cep telefonu ve oyun konsolu kullanım süresi ile yatma zamanı direnci arasında zayıf pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı doğrusal ilişkiler olduğu saptanmıştır (p<0.05).
Sonuçlar: TEC cihazlarının ulaşılabilirliği ve kullanımının artışı göz önüne alındığında, TEC maruziyetinin, çocukların uykusuna etkileri ve alınabilecek önlemlere yönelik müdahale programları ile ilgili yeni araştırmalar yapılmasına devam edilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Çocuk, uyku, taşınabilir elektronik cihaz, yatma zamanı direnci, uyku süresi, gündüz uyku hali
|
