Aşı kavramı geçtiğimiz yüzyıldan beri insan hayatının önemli bir parçası olarak görülmektedir. Hastalıklardan korunma ve tedavi aşamalarında insan sağlığında etkin bir şekilde rol oynamaktadır. Aşıların içeriği ve oluşumunda kullanılan maddeler bazı bireyler tarafından onaylanmamakta ve hayati önem taşıyan aşılar dahi tercih edilmemektedir. Aşı tereddüdü çeşitli toplumlarda günden güne yaygınlaşmaktadır. Aşı tereddüdü bireylerin kişisel durumlarına özgü, karışık; ortam, zaman, yer ve aşı türüne göre değişen bir durumdur. Özellikle ebeveynler hastalıklar konusunda oldukça savunmasız olan çocukları için aşılamayı reddetmektedirler. Ebeveynlerin bu tutumları aşıların içeriklerine, bireyler tercihlere, eğitim durumuna, yaşanılan coğrafyaya, toplum algısına ve sosyal etkilere göre değişmektedir. Bu sebeple bazı kişi veya topluluklar aşılamanın yanlış bir uygulama olduğunu savunmaktadır. Bu kişi ve topluluklar arasında özellikle dikkat çeken bireyler ebeveynlerdir. Ebeveynler çocuklarının sağlıkları için uygulanabilecek girişimleri değerlendirmekte ve karar verme aşamasını kendileri gerçekleştirmektedir. Bu duruma göre aşı tereddüdü yaşayan ebeveynlerin çocukları hayati öneme sahip olsa dahi aşı uygulamasından mahrum kalmaktadır. Ebeveynlerin aşılama tereddüdü olarak değerlendirilen durumun altında öncelikli olarak psikolojik bir durum yatmakta ve bu durumun davranışsal olarak yansıması gözlenmektedir. Ebeveynin yaşadığı psikolojik sorunlar, aşıya güvenmeme, politik nedenler ve toplumsal kararlar nedeniyle aşılamayı reddetmektedir. Nedenlerin inanılırlık ve kanıtlanabilirlik derecesi tartışılmakta ama aşı tereddüdü yaşayan ebeveynler de günden güne artış göstermektedir Ülke politikaları ve aşının uygulanma yolları ve koşullarının iyileştirilmesi ebeveynlerin aşı tereddüdünün azalmasına yardımcı olacaktır. Sağlık çalışanlarının ebeveynlere danışmanlık yapması aşı tereddüdünün azalmasına veya ortadan kalkmasına katkı sağlayacaktır. Aşı tereddüdü veya reddi sadece bireyler için değil aynı zamanda halk sağlığının korunmasında da önemlidir. Hastalıkların ve salgınların görülmemesi adına aşılamanın yaygınlaştırılması gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Aşılama, Aşı Tereddüdü, Çocuk, Ebeveyn.
|