Amaç: Çocuk onkoloji hastalarında kemoterapi semptomlarından biri olan yorgunluk/halsizlik çocuklarda rahatsızlık hissi yaratan, tedavi sürecine uyumunu olumsuz etkileyen bir semptomdur. Müzik dinletisinin yorgunluk/halsizlik düzeyine etkisi olabileceği düşünülmektedir. Bu amaçla çalışma çocuk onkoloji hastalarında müzik dinletisinin yorgunluk/halsizlik düzeyi ve diğer semptomlara etkisini değerlendirmek için yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışma 60 gönüllü çocuk ile oluşturulan deney ve kontrol gruplarıyla tasarımlı deneysel olarak yapıldı. İstanbul’ da bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin Günübirlik Kemoterapi Ünitesi ve Çocuk Hematoloji-Onkoloji Kliniği’nde Mayıs-Kasım 2019 tarihlerinde gerçekleştirildi. Çocuk Tanıtıcı Bilgi Formu, Memorial Semptom Değerlendirme Ölçeği, Çocuk Yorgunluk Ölçeği (24 Saatlik) ve Çocuk Yorgunluk Ölçeği (Haftalık) kullanılarak veriler toplandı. Uygulama grubuna kemoterapi sırasında ve takip eden bir hafta boyunca müzik dinletildi ve Çocuk İzlem Formu dolduruldu. Kontrol grubuna müzik uygulaması yapılmadı. İstatistiksel analizler için Number Cruncher Statistical System-2007 programı kullanıldı.
Bulgular: Araştırmada en sık görülen semptomlar bulantı ve halsizlik iken en fazla rahatsızlık duyulan semptomlar da saç dökülmesi ve halsizliktir. Memorial Semptom Değerlendirme Ölçeği ile uygulama grubundaki çocukların genel durum indeksi ve psikolojik puanları, kontrol grubundan daha yüksektir. Çocuk Yorgunluk Ölçeği’ne göre 24 saatlik ve haftalık yorgunluk puanları arasında fark istatistiksel olarak anlamlı görülmedi. Müzik dinletisi sonrası çocukların diğer semptomlarında da anlamlı bir fark olmamıştır.
Sonuç: Araştırmaya göre Çocuk Yorgunluk Ölçeği uygulamada kullanılarak, kemoterapi uygulanan çocuk onkoloji hastalarında yaşlarına uygun farklı türde müziklerle tekrarlanması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Çocuk onkoloji, kemoterapi, müzik dinletisi, onkoloji hemşireliği, yorgunluk
|