Demir dünyada en çok bulunan dördüncü element olmasına rağmen demir eksikliği anemisi çocukluk çağının en sık görülen anemisidir. Demir, tüm vücutta yaygın olarak kullanıldığı ve esansiyel bir element olduğundan eksikliği ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Çocuklarda görülen demir eksikliği anemisinin en sık nedenleri hızlı büyümeyle birlikte yetersiz alım, düşük doğum ağırlığı ve fazla miktarda inek sütüne bağlı sindirim sistemi kayıplardır. Demir eksikliği anemisinin özellikle çocukluk döneminde gelişme ve büyümeye olumsuz etkiler yaptığı gösterilmiştir. Bebeklik döneminde hafif demir eksikliğinin daha sonraki bilişsel yetersizliklerle ilişkili olabileceği hakkında artan miktarda kanıt bulunmaktadır. Yapılan birçok çalışmada demir eksikliği anemisinin hücresel fonksiyonlar, büyüme, motor ve mental gelişme, davranış ve bilişsel fonksiyonlar, immun sistem, gastrointestinal sistem ve fiziksel kapasite üzerinde etkili olduğu öne sürülmüştür. Bütün bu bulgular demir eksikliğinin toplum sağlığı açısından önemini vurgulamaktadır. Demir eksikliği anemisi 6 ay-2 yaş arasında daha sık görülmektedir. Demir eksikliği prevalansı; sosyoekonomik düzey, anne sütü ile beslenme süresi, inek sütünün beslenmeye katıldığı yaş ve demirden zengin ek besinlerin kullanım sıklığı gibi nedenlere bağlı olarak değişmektedir. Çocukluk döneminde anemiden korunmak için alınacak önlemlerde; antenatal bakım ve perinatal izlemlerle, prematüre doğumlar, kanamalar ve infeksiyonlar önlenmeli ve annelere gebeliğin ikinci yarısından başlayarak emzirme döneminde de devam etmek üzere demir desteği verilmelidir. Demir eksikliği anemisi tedavisinde temel prensipler; demir eksikliğine neden olan durumun araştırılıp ortadan kaldırılması, eksikliğin yerine konulması, beslenmenin düzeltilmesi, hasta ve ailenin eğitimi olmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Çocuk, Demir Eksikliği, Anemi
|