Giriş:Gebelikte immün sistem baskılandığından viral enfeksiyonlara yatkınlık oluşur, fizyolojik değişiklikler şiddetli enfeksiyonlara savunmasız kılar. Fetüs/yenidoğanda, doğuştan gelen ve adaptif bağışıklık sistemlerinin olgunlaşmaması onları enfeksiyonlara hassas hâle getirir(1).Çin'in Wuhan şehrinde, Aralık 2019'da ortaya çıkan(1), COVID-19 şeklinde tanımlanan(2) pandemik enfeksiyonun gebelikteki sonuçlarıyla ilgili yeterli bilimsel veri olmamakla beraber daha fazla risk oluşturduğuna dair veri de yoktur. İngiltere’deki araştırmada COVID-19 enfekte bireyler arasında gebelerin oranı %6 olarak bildirilmiştir. Gebelikte viral enfeksiyonların morbidite/mortalitesinin genel toplumsal oranlardan yüksek olduğu unutulmamalıdır(3). Çalışmalarda ateş/öksürük insidansı ve enfekte olguların çoğunluğunun(%69) asemptomatik olduğu bildirilmiştir(4,5). ABD’de yapılan çalışmada yoğunbakım ünitesine yatma, entübasyonun daha fazla olduğu(6); diyabet, hipertansiyon ve ileri anne yaşı gibi risk faktörleri olan gebelerde hastalığın ağır seyretme ihtimalinin yüksek olduğu bildirilmiştir(7).
Amaç:Gebelerin PCR(+) olma, aşılanma durumlarını, doğum sonuçları ile yenidoğanlarda enfeksiyon görülme oranını belirlemek, takibe yönelik sağlık hizmetlerinin kalitesini artırıcı ve destekleyici faaliyetlere yardımcı olmaktır.
Gereç ve Yöntem:Retrospektif çalışmada 2.-3. basamak hastanelerimizde 01.01.2020-31.12.2021’de takip/tedavileri gerçekleştirilen 4.985 gebeden PCR(+) olan 958 gebe SPSS16’da incelenmiştir.
Bulgular:608’i gebelik öncesi/doğumdan ≥29 gün sonra PCR(+) olduğundan dışlanmış, 350 gebe/lohusa incelenmiştir. Gebelerin yaş ortalaması 29.2±5.6 olup min:18 mak:47’dir. Doğduktan 0-28 gün içinde PCR(+) olup yatışı olan 23 yenidoğanın, 16’sının bulaş kaynağı anne, 7’sinin ikincil kaynaktır.
Tablo 1: PCR(+) Gebe/Lohusaların Doğum Sonucu/Şekli, Ek Tanı Özelliklerine Göre Dağılımı
Toplam gebe: 958
Dışlanan: 608 gebe (%63.4)
Dahil edilen: 350 gebe (%36.6)
Gebelikte:302 (%86.3)
Doğumda: 10 (%2.9)
Doğum sonrası 0-28 gün:38 (%10.8) Trimester dağılımı
(n:302) Doğum şekli
(n:350) Komorbidite
(n:350) Doğum sonucu
(n:350)
1.Trimester: 89
2.Trimester: 93
3.Trimester: 120 Normal: 110(%31.4)
Müdahaleli: 49(%14.0)
Sezeryan: 191(%54.6) Anemi: 100 (%28.6)
Diyabet: 20 (%5.7)
Hipertansiyon: 6 (%1.8)
Çoklu tanı: 13 (%3.7) Canlı D: 346(%98.9)
Ölü D: 4(%1.1)
Tartışma ve Sonuç:Her ne kadar COVID-19’un gebelikte asemptomatik seyrettiği kaynaklarda yer alsada kronik hastalığı olan gebelerde semptomların daha ciddi seyredebileceği unutulmamalı, bu gebelerin ve bebeklerinin sık periyotlarda izlem/takipleri yapılmalıdır. Sürecin iyi yönetilmesi ve emzirmede bulaş riskini azaltmak için gebelere danışmanlık hizmeti, koruyucu önlemlere yönelik farkındalık eğitimleri arttırılmalıdır. Gebeler/yenidoğanlarda multidisipliner yaklaşımla branşlar/klinikler arası koordinasyon ve iletişim etkin/verimli kurularak takip edilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Gebelik, Yenidoğan, COVİD-19
|