Tütün kullanımı, dünyanın karşılaştığı en büyük halk sağlığı sorunlarından biridir ve dünyada yılda yaklaşık 8 milyondan fazla insanı öldürmektedir. Bu ölümlerin yaklaşık 1,2 milyonu sigara içmeyenlerin pasif olarak dumana maruz kalmasının sonucudur. Ayrıca, her yıl 65 bin çocuk ölümünün ikinci el sigaraya maruz kalmakla ilişkilendirilebilen hastalıklardan kaynaklandığı belirtilmektedir.
Covid-19 pandemisi hayatın pek çok alanında olduğu gibi tütün kullanım alışkanlıklarını da etkilemiştir. Yeni Koronavirüs Hastalığı riskinde artış nedeniyle ebeveynlerin bir kısmı tütün bağımlılığından kurtulma eğilimine girerken bir kısmı karantina ve evde kalma süreçlerinde tütün kullanımını artırmışlardır. Evlerde geçirilen zamanın artması ile ev içi kapalı ortamlarda tüketilen tütün ürünleri hem bağımlıların tüketimini hem de birlikte yaşayan aile bireylerinin pasif tütün dumanına maruz kalımını artabilir. Pasif içicilik, bebeklerde ve çocuklarda şiddetli astım ataklarına, solunum yolu / kulak enfeksiyonlarına ve ani bebek ölümü sendromu dahil olmak üzere çok sayıda sağlık sorununa neden olmaktadır. Yine çocuk ve gençlerin tütün ürünü kullanan ebeveynlerini izleme, tanık olma olasılıkları da artacaktır. Türkiye’de COVID-19 tedbir sürecinde sigara kullanım oranlarında artış/azalışa yönelik herhangi bir veri bulunmamakta ancak toplumun farkındalığını artırmaya yönelik pek çok medya çalışması yapılmaktadır. Farkındalık bilincinin arttırılması ile kullanım oranlarında azalma olması beklenmektedir. Tütün kullanımı ve pasif etkilenim sorununun tespitine yönelik bilimsel araştırmalar, dumansız politikaların uygulanmasında, alınacak önlemlerin toplumsal olarak kabul edilebilirliğinin artırılmasında ve ebeveynlerin sağlıklı davranış değişikliklerini kazanmasında etkili olabilir ve çocuk sağlığının korunmasına fayda sağlayabilir. Bu derlemenin amacı bilimsel bilgilere dayanarak COVID-19 salgınının ebeveynlerin tütün kullanım alışkanlıklarını nasıl etkilediği ile ilgili gelişmeleri değerlendirmektir.
Anahtar Kelimeler: Tütün Kullanımı, COVİD-19, Pasif İçicilik, Ebeveyn
|
