Perinatoloji hemşireliği; kadın, fetüs, yenidoğan ve ailesinin prenatal dönemden başlayarak gebelik, doğum ve doğum sonrasına ilişkin oluşacak olay ve durumlara adapte olabilmesi, herhangi bir risk durumunda gereken bakımın ve eğitimin profesyonel hemşirelik bakımı çerçevesinde karşılanmasını sağlayan alt uzmanlık alanıdır.
Dünyada bazı ülkelerde perinatoloji alanında uzman olmak için lisansüstü ve doktora programları dışında sertifikasyon programları da bir seçenek olabilmektedir. Amerika’da Amerikan Hemşireler Derneği (ANA) ve Amerikan Hemşireler Derneği Akredistasyon Merkezi (ANCC), Kanada’da ise Kanada Hemşireler Derneği tarafından Perinatal Hemşire Sertifikası verilmektedir. Amerika, Kanada ve Kolombiya gibi ülkelerde perinatoloji hemşireliği alanında lisansüstü programlar bulunmaktadır. Aynı zamanda Amerika, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde ise bu alanda uzmanlık için sertifika programları mevcuttur. Amerika ve Kanada’da Perinatoloji hemşireliği alanında uzman veya klinik hemşiresi olabilmek için lisanstan sonra deneyim ve alana özgü lisansüstü programını bitirme şartı bulunmaktadır. Alanda uzmanlaşan hemşirenin alana özgü sertifika sahibi olması gerekmektedir.
Ülkemizde 2011’de kadın sağlığı hemşireliği rol ve sorumlukları açıklanmasına rağmen perinatoloji hemşireliği alanına yer verilmemiştir. Ayrıca perinatoloji hemşireliği adında lisansüstü veya doktora programları bulunmamaktadır. Bazı üniversitelerde Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği dalında lisansüstü ve doktora programları bulunmakta ve eğitim içeriğinde perinatal hemşireliğe yer verilmektedir. Ayrıca Türkiye’de perinatoloji hemşireliğine özgü sertifika programları da mevcut değildir.
Sonuç ve öneriler: Dünyada bazı ülkelerde perinatoloji hemşireliği adı altında uzman olmak için lisansüstü, doktora ve sertifika programları bulunuyorken Türkiye’de perinatoloji hemşireliğine özgü lisans, lisansüstüü eğitim veya özgü sertifika programları mevcut değildir. Bu kapsamda perinatoloji hemşireliği alanında lisansüstü ve doktora programlarının sağlanması bununla birlikte sertifika programlarının süreklilik arz ederek yürütülmesi, perinatoloji hemşireliğinde uzmanlaşma olanağının sağlanması açısından önerilmektedir. ORCID NO: 0009-0003-6158-3860
Anahtar Kelimeler: Dünya, Hemşirelik Perinatal, Perinatoloji, Türkiye,
|
