Bağlanma, doğumla birlikte başlayıp, yaşamın sonuna kadar devam eden içinde bulunulan çevreyle ilişkili olarak gelişen ve duygusal yönü ağır basan bir evrensel yaşama stratejisi olarak tanımlanmaktadır. Sağlıklı büyüme ve gelişmede protein ve vitaminler bedensel gelişim için ne kadar önemliyse bağlanma da bebeğin ruhsal gelişimi için o kadar önemlidir. Başarısız bağlanmalarda bebek ihmal ve istismar açısından risk altındadır.
Bağlanma gebelikle başlayıp doğum sonrasında da aktif olarak yaşanmaktadır. Annenin gebelikte vücudunda oluşan değişiklikleri kabullenmesi ve kendini anneliğe hazır hissetmesi bağlanmayı etkilemektedir. Doğumdan sonra ise bebeğin ağladığında sakinleştirilmesi, onunla ten teması kurulması, sevgi dolu dokunuşlar, cinsiyeti ile seslenilmesi, göz göze temas kurulması ve emzirilmesi anne bebek arasındaki bağlanmayı desteklemektedir.
Yardımcı üreme teknikleri ile gebe kalanlarda psikososyal tepkiler daha belirgin yaşandığından risk artmaktadır. İnfertilite tanısıyla birlikte tedavilerin yarattığı duygusal değişiklikler gebelik oluşsa bile ortadan kalkmayabilir. Kadın sabırla kazandığı gebeliğin sonlanmasından, komplikasyonlardan, bebeği kaybetmekten korkabilir, gebeliği kabullenememe, kendini doğal gebe olarak görememe, yorgunluk ve tükenmişlik gibi duygularla başetmekte zorlanabilmektedirler. Sonuçta bebeğini emzirmemesi, gereksinimlerini karşılamaması, sevgi dolu temastan kaçınması, konuşmaması bağlanma sorununu göstermektidir.
Hemşirenin annenin bebeğini kucağına almasında, emzirmesinde, okşamasında, annelik rolüne adaptasyonda ve duygu değişimleri ile başetme gibi rolleri bulunmaktadır. Bu rolün başarılmasında ve bağlanmanın başlatılmasında doğum öncesinde verilen gebeliğe uyumu kolaylaştırma, prenatal dönem hakkında anneyi aydınlatma, aldığı destek kaynaklarını artırma gibi roller önem arz etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Bağlanma, Gebelik, Yardımcı Üreme Teknikleri
|
