Giriş: Gebelik döneminde sosyal destek sistemlerinden yeterince yararlanamayan gebelerin ruhsal ve bedensel olarak gebeliğe uyumu zorlaşmakta ve depresyon görülme durumu artmaktadır. Bu durum anne ve fetüs sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir. Gebelikte görülen depresif semptomları yaş, eğitim, ekonomik durum ve gebelik döneminde alınan sosyal destek ve sosyal ağ gibi birçok faktör etkileyebilmektedir. Depresif semptomlarla baş etmede sosyal destek önemli bir değişkendir. Bu çalışmanın amacı, gebelerin sosyal paylaşım sitelerini kullanma durumu ile sosyal destek ve depresif semptomlar arasındaki ilişkiyi belirlemektir.
Gereç ve Yöntem: Araştırma, tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi gebe polikliniklerine başvuran, gebelik haftası 16 ve üzerinde olan gebeler oluşturmuştur. Örneklemi, araştırmaya alım kriterlerine uyan, yapılan güç analizine göre 0.05 etki büyüklüğünde ve 0.05 yanılgı düzeyi ile belirlenen % 95 güven aralığında, 0.95 oranla evreni temsil gücüne sahip 819 gebe oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından literatürden yararlanılarak oluşturulan Katılımcı Tanıtım Formu, Çok Yönlü Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇASDÖ) ve Beck Depresyon Ölçeği kullanılmıştır. Veriler hafta içi belirtilen hastanenin gebe polikliniklerinde araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirmesinde; yüzdelik dağılım, aritmetik ortalama, standart sapma, bağımsız gruplarda t testi, Ki-Kare ve Cronbach’s Alpha güvenirlik analiz testi kullanılmıştır. Araştırma için “Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi “Bilimsel Yayın ve Etik Kurulu”ndan izin alınmıştır.
Bulgular: Araştırmada gebelerin dörtte üçünün sosyal paylaşım sitelerini kullandığı, ÇASDÖ puan ortalamalarına göre en fazla eş ve aileden sosyal destek aldıkları bulunmuştur. Araştırmada gebelerin yarısından fazlasının sosyal paylaşım sitelerini gün içinde 1-4 kez kullandığı ve yaklaşık 1-2 saat harcadıkları saptanmıştır. Araştırmada her üç gebeden birinde depresif semptom saptanmıştır. Araştırmada gebelerin aile, arkadaş ve eşten aldığı sosyal destek azaldıkça depresif semptom görülme durumunun arttığı (p<0.01) ve sosyal paylaşım sitelerini kullanmayan gebelerde daha fazla depresif semptom olduğu saptanmıştır (p<0.01).
Sonuç: Araştırmada sosyal paylaşım sitelerini kullanan gebelerin kullanmayanlara göre eş ve aileden daha çok sosyal destek aldığı, sosyal paylaşım sitelerini kullanmayan gebelerde daha fazla depresif semptom görüldüğü saptanmıştır.
Araştırma sonucuna göre gebelerin depresif semptomlarının azaltılması için sosyal destek kullanımlarının desteklenmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Gebelik, sosyal paylaşım siteleri, sosyal destek, depresyon
|
