Maternal özellikler, plasental fonksiyonun ve dolayısıyla fetal büyümenin belirlenmesinde güçlü bir konumdadır. Bu özellikler arasında yetersiz beslenme, yaş, sosyo-ekonomik durum, eğitim, stres, inflamasyon, anemi gibi durumlar bulunmaktadır. Bebeklik ve çocukluk döneminde bu özelliklerin kusurlarında dolayı gebelik öncesi ve sırasında düşük doğum ağırlığı, boy kısalığı, obezite, kardiyometabolik hastalıklar, vitamin-mineral eksiklikleri ve/veya eksiklikleri gibi birçok sağlık sorunu görülebilmektedir. Örneğin, obez annelerden doğan yenidoğanlarda obezite riski yükselmekte olup gebelikte başlatılan yaşam tarzı müdahalesinin fetüsün aşırı büyümesini azaltmadığı konusunda giderek artan bir fikir birliği vardır. Bununla birlikte, küresel sağlık önceliklerinden bir diğeri çocuklukta bodurluğun azaltılmasıdır. Bugüne kadar, gebelikte annenin beslenme durumunu iyileştirmeye yönelik yapılan müdahaleler, doğum boyunun uzamasına neden olurken doğum sonrası büyümede yalnızca ılımlı derecede etkili olmaktadır. Bu nedenle, gebelik sırasında (ilk trimesterden sonra) başlanan bir yaşam tarzı müdahalesi, neonatal metabolik sağlığı iyileştirmek için çok geç olabilmektedir. Gebelik öncesi dönemde başlayan müdahaleler, fetüs sağlığı üzerinde daha büyük bir etkiye sahip olabilir. Annenin gebelik kalmadan önceki ağırlığı ve beden kitle indeksi, annenin mevcut beslenme durumunu ve fetal büyüme için mevcut rezervleri yansıtır. Maternal beslenme durumu ise plasental gelişimi, enerji dağılımını ve fetal genlerin epigenetik yeniden şekillenmesini etkilemektedir. Tüm bunlardan yola çıkarak bu çalışma hem sağlıklı bir gebelik dönemi hem sağlıklı bir fetüs gelişimi hem de sağlıklı bir yenidoğan yaşamı için beslenmenin önemine işaret edebilmek amacıyla ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Gebelik Öncesi Beslenme, Gebelikte Beslenme, Yaşam Tarzı Değişikliği
|
