Haptonomi “iletişim kurmak” ve “birlikte hissetmek” anlamına gelmektedir. Haptoterapi ise haptonomonin ilkelerinin teröpatik olarak uygulanmasıdır. Haptoterapi gebelik sırasında kadının doğum korkusunu azaltmada, maternal-paternal bağlanmayı güçlendirmede, anksiyetenin gebeye ve çocuğa olan etkisini azaltmada kullanılan saygılı ve güvenli bir dokunma türüdür. 1950’lerde Frans Veldman tarafından keşfedilmiştir. 1993’te ise haptoterapi Hollanda’da bir meslek olarak kabul edilmiştir.
Çoğu haptoterapist, fizyoterapist olarak temel bir eğitime sahiptir. Ancak haptoterapi dışında gebelik ve doğum bilgisine de sahip olmaları gerekmektedir. Haptoterapistlerden farklı olarak, “Haptonomik Gebelik Danışmanları” terapötik müdahalelere ihtiyaç duymayan sağlıklı hamile kadınların haptonomi danışmanlığı için yetkilidirler. Bu danışmanlar ne terapisttir ne de haptoterapi girişimlerinde bulunabilirler. Haptoterapi eğitimi doğum korkusunu tedavi etmeye yönelik özel egzersizleri içermektedir. Bu egzersizler, kadının gebelik algısını değiştirmeye ve gebelik ile doğuma yönelik pozitif tutum geliştirmek için geliştirilmiştir. Haptoterapi gebeliğin 20. ve 36. haftaları arasında, birer saatlik sekiz seansta öğretilen bir beceri kombinasyonunu içermektedir.
Haptoterapinin üç temel basamağı bulunmaktadır. Bunlar;
1) Gebelerin algıladıkları izlenimlerin farkındalığına tepki vererek açılıp kapanabilme yeteneklerinin olması,
2) Gebenin karnına dokunarak (haptoterapist ve anne) maternal bağlanmayı sağlama ve babanın da gebenin karnına dokunması ile fetüsün reaksiyona geçmesiyle paternal bağlanmanın sağlanması,
3) Doğumun üçüncü evresinde, abdominal gücün itme aşamasında doğru kullanılması ve kontraksiyonlarla etkili baş etmeyle ilgili beceriler kazanılması ve öğrenilen bu becerilerin kadına daha yetkin ve kontrolün kendisinde olduğunu hissettirerek anksiyetesini kontrol etmesinin sağlanmasıdır.
Hemşirelerin/ ebelerin haptoterapi becerilerini öğrenip gebeler üzerinde uygulamaları, gebelerin doğum korkularıyla başetmelerini sağlamaları, maternal ve paternal bağlanma düzeylerini ve doğum memnuniyetlerini arttırmaları, doğuma bağlı komplikasyonların ve postpartum problemlerin azalması için önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Haptotherapy, Pregnancy, Nursing Care
|