Giriş: İlk kez gebelik esnasında ortaya çıkan glukoz intoleransı olarak tanımlanan Gestasyonel Diabetes Mellitus (GDM) hem dünyada hem de ülkemizde oldukça yaygındır.
Yöntem: Literatür taramasında son 5 yılda yayınlanan makaleler için farklı veritabanlarında (Cochrane, , EBSCOhost, Pubmed, Scopus, Medline, the Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature ve Med, Science Direct) sistematik bir arama yapıldı. Veri tabanlarında ‘gestayonel diyabet, gebelikte diyabet, prenatal hemşirelik, bakım’ anahtar sözcükleri İngilizce olarak kullanılmıştır.
Bulgular: Maternal ve fetal komplikasyonlara neden olabilen GDM yönetimi, glisemik kontrol ve izlemeyi ve yaşam tarzı değişikliklerini (diyet ve fiziksel aktivite/egzersiz) içerir. Gebelik teşhisi konulan her kadın diyabet riski açısından değerlendirilmeli ve GDM'nin kadın ve fetüs üzerindeki etkileri ve GDM yönetimini başarmak için atılması gereken adımlar konusunda bilgilendirilmelidir. Hemşire gerekli tüm sağlık profesyonellerini ve tercihen GDM konusunda uzmanlığı olan kişileri bakıma dahil etmeye özen göstermelidir. Gebeler egzersiz ve beslenme konularında bilgilendirilmeli, gerekirse diyetisyene yönlendirilmelidir. Gebede kilo alımı da vücut kitle indeksine göre kontrol edilmeli, endişeleri dinlenmeli, baş etme yöntemleri öğretilmelidir. GDM ve glisemik kontrol, özellikle hipoglisemi belirtilerinin tanınması ve bu belirtilerin tedavisi konusunda sağlık eğitimi verilmelidir. Gebeye kendi kendine kan glikoz takibini nasıl yapması gerektiği öğretilmeli ve insülinin kullanımı öğretilmelidir. Üriner sistem enfeksiyonuna yatkınlığı artırdığı konusunda gebeye bilgi verilmeli, doğru iç çamaşırı kullanımı ve genital hijyen öğretilmelidir. Anneye günlük fetal hareketleri sayması öğretilmeli ve önemi anlatılmalıdır.
Sonuç ve Öneriler: GDM nin anne ve fetüs açısından birçok komplikasyonu mevcuttur. Bu komplikasyonları önlemek için prenatal bakım çok önemlidir. Verilecek nitelikli hemşirelik bakımı ve eğitimi ile GDM ye bağlı komplikasyonların azalması sağlanmış olacaktır. ORCID NO: 0009-0006-1300-4555
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik, Gestasyonel Diyabet, Prenatal Bakım,
|
