Cinsel sağlık kişinin zihinsel, duygusal, sosyal ve entelektüel yönlerinin bir bütünüdür. Bireyin partneri ile ilişkisi, iletişimi, uyumu cinselliği ve hayat kalitelerini etkileyen önemli alanlardan biridir bu açıdan cinsellik hemşirelik bakım alanlarının önemli kısmını kapsamaktadır. Cinsellik hakkında konuşmaya başlamak hem hemşireler hem de danışanlar açısından zordur. Bu yüzden hemşirelere ve cinsel danışmanlık veren meslek gruplarına yardımcı olabilecek bazı modeller oluşturulmuştur. Bu modeller cinselliğin etkili bir şekilde değerlendirilmesinde yol gösterici kaynaklardır. BETTER modeli, sağlık profesyonellerinin onkoloji danışanlarından cinsel anamnez alma ve cinselliği değerlendirmek için geliştirilmiş bir modeldir. BETTER modelinin kullanıldığı birçok çalışma mevcuttur. İnfertil kadınlarda cinsel işlev bozukluğu üzerindeki etkisinin incelendiği bir çalışmada deney grubundaki kadınların cinsel haz seviyelerinin arttığı, orgazm, cinsel ilişki sırasında yaşanan ağrı ve cinsel sağlık ile ilgili ölçek puanlarının iyi anlamda düzeldiği bildirilmiştir. Cinsel danışmanlıkta kullanılan diğer model ise PLISSIT modeli’dir. PLISSIT modeli Annon tarafından 1976 yılında geliştirilmiş, 2006 yılında Taylor ve Davis tarafından tekrar düzenlenmiştir. Bu modelde danışanın cinsel hayatı ile ilgili paylaşımda bulunarak, cinsel hayatındaki bakım gereksinimlerinin giderilmesi amaçlanmıştır. Bu model hastaya sorulacak açık uçlu soruları içermektedir. PLISSIT modeli dört aşamadan oluşmuştur. BETTER modeli ve PLISSIT modeli cinselliği değerlendirmek, cinsellikle ilgili mitleri düzeltmek, danışanın bilgi eksikliği olan konularda eğitim vermek ve bu eğitim sürecinin sonunda danışanın öğrendiklerini uygulamaya geçirebilmesini amaçlar.Hemşireler cinsel danışmanlık verirken danışanın rahat konuşabileceği bir ortam oluşturmalı,hasta mahremiyetine özen göstermelidir.Danışan ile terapötik iletişim kurmak seansların devamlılığı açısından önem teşkil etmektedir. ORCID NO: 0000-0002-3658-3768
Anahtar Kelimeler: BETTER modeli, Cinsellik, Cinsel danışmanlık, Hemşirelik, PLISSIT modeli
|
