Jinekolojik kanserler dünyada yaygın olarak görülen kanser türlerindendir. Dünyada kadınların %6,5’i serviks kanseri tanısı, %4,5’i de uterus korpusu tanısı almıştır. Türkiye’de ise kadınların %9,8’inde uterus korpusu, %6,1’inde over kanseri ve %4,0’ında serviks kanseri görülmüştür. Jinekolojik kanserler kadınların fizyolojik, psikolojik, üreme ve cinsel sağlığını etkileyerek sağlık sorunları yaşamasına sebep olmakta ve yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle taramaların yapılması, kanserin erken teşhis edilmesinde önemlidir. Kadınların kanser taramalarını yaptırması ile hastalığa özgü belirti vermeden önce hastalığın saptanması mümkün hale gelmiştir. Jinekolojik kanser taramalarında en sık yapılan tarama testleri Pap smear ve HPV DNA testidir. Yapılan çalışmalarda taramalardan özellikle PAP smear testinin serviks kanserinde ölüm oranlarını azalttığı görülmüştür. PAP smear tarama testini hiç yaptırmamak serviks kanserinin önlenmesine engel oluşturmuştur. HPV DNA tarama testi ile kadınlarda servikal hücrelerdeki HPV enfeksiyonunun hangi virüs çeşidine ait olduğu saptanmaktadır. Yapılan çalışmalarda HPV DNA testinin servikal hücrelerdeki lezyonları tespit etmede duyarlı olduğu saptanmıştır. Tarama yöntemleri ile erken evrede kadınların hastalığını belirlemek hem kadın hem de toplum açısından çok önemlidir. Sağlık çalışanları toplumla ve bireyle iletişim halinde olmasından dolayı kadınları sağlık konuları ve yapması gereken taramalar hakkında bilgilendirmelidir. Dolayısıyla kadınlar düzenli olarak kanser taramalarını takip etmeli ve sağlık çalışanları kadınları kanser taramaları hakkında bilgilendirmelidir. Bu derlemenin amacı jinekolojik kanserler ve güncel tarama yöntemlerini ele almaktır.
Anahtar Kelimeler: jinekolojik kanserler, taramalar, kadın
|
