Amaç: Bu çalışmada jinekolojik kanserli kadınların yaşadığı menopoz semptomlarının yaşam kalitelerine olan etkilerini değerlendirmek amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: Araştırma, 1 Aralık 2020-30 Ağustos 2021 tarih aralığında bir eğitim araştırma hastanesinin Jinekoloji Onkoloji Kliniği’ne başvuran 200 jinekolojik kanser tanılı kadınlar ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma verileri, tanıtıcı bilgi formu, ‘Menopoz Semptomlarını Değerlendirme Ölçeği’ (MSD) ve ‘Menopoza Özgü Yaşam Kalitesi Ölçeği (MÖYKÖ)’ ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde normal dağılım için Kolmogorow Smirnov normallik testi (n>50) uygulanmıştır. Test sonucunda parametrik testlerden Bağımsız Örneklem T Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Tukey Testi ve Pearson Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Bulgular: Jinekolojik kanser tanısına yönelik uygulanan tedaviler sonucunda zorunlu olarak menopoza giren kadınların ortalama MSD ölçek puanı 35,85±5,151 iken; alt gruplar incelendiğinde somatik 14,25±1,857; psikolojik 11,94±2,778 ve ürogenital şikayetler puan ortalaması 9,66±2,346 olarak belirlenmiştir. MÖYKÖ vazomotor 5,70±0,803; psikososyal 3,39±1,347; fiziksel 3,72±1,019 ve cinsel alan puan ortalaması 4,91±1,725 olarak saptanmıştır. MÖYKÖ alt boyutlarının birbirleri arasındaki ilişkide orta ve yüksek düzeyde pozitif yönde anlamlı doğrusal ilişki olduğu bulunmuştur (p≤;0,05). Yaş, menarş yaşı ve menopoz yaşı arttıkça MSD ve MÖYKÖ puan ortalamalarının azaldığı; menopoz şikayetleri için doktora giden, menopozal eğitim alan, doğum yapmış, HRT kullanan, jinekolojik hastalık öyküsü olan, cerrahi menopozu deneyimleyen kadınların MSD ve MÖYKÖ puan ortalamaları daha yüksek bulunmuştur (p≤;0,05). Sonuç: Jinekolojik kanser tanılı kadınların yaşadığı menopoz semptomları ile menopoza özgü yaşam kaliteleri arasında pozitif yönde ilişki bulunmuştur (Bu çalışma 1.sırada yer alan Ahsen DEMİRHAN adlı yazarın yüksek lisans tezinden üretilmiştir. Çalışma için Sağlık Bilimleri Enstitü Onayı, Etik Kurul Onayı, Hastane Klinik Onay İzni ve Ölçek Kullanım İzni Alınmıştır).
Anahtar Kelimeler: Jinekolojik kanserler, Menopoz, Cerrahi menopoz, Doğal menopoz, Menopozal semptom, Menopoza özgü yaşam kalitesi
|