Maternal beslenme, fetal beyin gelişimi için kritik öneme sahiptir. Gebelik öncesi maternal diyetin, sağlıklı bir gebeliğin sürdürülmesinde ve gelişmekte olan fetüsün desteklenmesinde hayati rol oynayan beslenme durumunun optimize edilmesi açısından önemli olmaktadır(1).
Gebelik öncesi dönemlerde besin alımı sadece beyin için temel yapı taşlarını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda beyni epigenetik mekanizmalar aracılığıyla yaşamın ilerleyen dönemlerinde oluşabilecek nörolojik risklere karşı şekillendirir.Yanlış bir beslenme modeli bu dönemde birçok nörolojik hastalığa neden olmaktadır.Bunlardan biri de şüphesiz otizmdir(2).
Otizm spektrum bozukluğu,heterojen bir spektrum olarak ortaya çıkan nörogelişimsel bir durumdur.Otizm’e %40-50 çevresel faktörler neden olmaktadır(3).Bu sebeple tedavi için optimal beslenme modelinin iyi bilinmesi gerekmektedir.Son zamanlarda gebelik öncesi ve sırasında beslenmenin otizmle ilişkilendirildiğini; özellikle folik asit ve D vitamini ile anlamlı ilişkiler görülmüştür.Yapılan bir başka çalışmada gebeliğinde Akdeniz diyeti uygulayan annelerin çocuklarında otistik davranışlarla ters ilişki bulunmuştur(4).Annelerin beslenme şekilleri ve tükettikleri besinlerle ilgili yapılan bir çalışmada çocukluk çağı otizmi ile diyet seçeneklerinin ilişkili bulunduğu;sebze ve et tüketiminde dengesiz bir beslenme planı uygulayan annelerde yüksek otizm riski bildirilirken meyve ve deniz ürünlerinden zengin bir diyette ise otizm ile ters ilişki görülmüştür(5,6).
Otizmin beslenme tedavisinde spesifik olarak yararlı görülen diyet bileşenleri sistein-metiyonin gibi kükürt içeren aminoasitler,folik asit,B12 ve B6 vitaminidir.Beslenme müdaheleleri nörogelişimi olumlu etkileyerek otizmin tedavisinde tamamlayıcı görülmektedir(7).
ORCID NO: 0000-0003-0064-2663
Anahtar Kelimeler: maternal,otizm,nörogelişim,maternal beslenme,beslenme modeli
|
