Mükemmeliyetçilik "kusursuzluğu temel alan yüksek hedefler ve başarısızlık durumunda görülen öz eleştiri" ile tanımlanan bir kişilik özelliğidir. Genel olarak “mükemmeliyetçi olmama, sağlıksız ve sağlıklı mükemmeliyetçilik” olmak üzere üç grupta incelenebilir. Sağlıksız mükemmeliyetçilik, yüksek hedefler ile yüksek başarısızlık kaygısını birlikte barındırır; bu nedenle sağlıksız başetme yöntemleri, düşük psikolojik ve fiziksel sağlık ile yakından ilişkilidir. Yakın zamandaki araştırmalar bağımlılığın sadece madde kullanımı ile kısıtlı kalmaması gerektiğini vurgular; kumar ve internet kullanımı gibi davranışsal bağımlılıklar da diğer bağımlılıklar gibi kontrol sorunları, uzun süreli ve kısa süreli zararlar barındırmaktadır. Mevcut çalışmada yaş ortalaması 21 olan 287 kadın üniversite öğrencisi, kağıt-kalem tekniği ile kişilik özellikleri, psikolojik iyilik hali ve bağımlılık üzerine bir anket tamamlamıştır. Farklı mükemmeliyetçilik türleri arasında alışveriş bağımlılığı açısından anlamlı bir fark çıkmasa da, sağlıklı mükemmeliyetçiler anlamlı olarak diğer iki mükemmeliyetçilik türünden daha düşük internet bağımlılığı göstermiştir. Regresyon analizi sonuçları, kaçınmacı duygu düzenleme tekniğinin anlamlı olarak hem alışveriş hem internet bağımlılığını yordadığını göstermiştir. Bunun dışında, internet bağımlılığı psikolojik iyilik hali düşük olanlarda ve problem odaklı başetmeyi daha az kullananlarda anlamlı şekilde artmaktadır. Process analiz sonuçlarına göre mükemmeliyetçi eğilimler kaçınmacı başetme ile alışveriş bağımlılığı arasındaki ilişkide anlamlı düzenleyici bir rol oynamaktadır. Temel olarak kaçınmacı başetme ile bağımlılık arasındaki anlamlı pozitif ilişki sadece mükemmeliyetçi olmayanlarda görülmekte, kaçınmacı başetme diğer gruplarda bağımlılık derecesini etkilememektedir. Çalışmanın bulguları, kadınlarda başetme yöntemleri, bağımlılık, ve mükemmeliyetçilik bileşenleri çerçevesinde tartışılacaktır.
Anahtar Kelimeler: başetme yöntemleri, bağımlılık, mükemmeliyetçilik
|
