Otoimmün progesteron dermatiti, menstrüel siklusun luteal fazında üretilen progesterona reaksiyon olarak gelişen nadir görülen bir rahatsızlıktır. Döküntü değişik şekilde ortaya çıkabilmekte ve tanısı zor konulmaktadır. Cilt lezyonlarının premenstrüel dönemde ortaya çıkması, intradermal progesteron testine pozitif yanıt ve ovulasyonun baskılanması sonrası şikayetlerin düzelmesi ile tanı konulmaktadır. Otoimmün progesteron dermatitinin sıklığı tam olarak bilinmemektedir. Literatürde yalnızca 200’e yakın sayıda olgu bildirilmiştir. Bu vaka sunumunda otoimmün progesteron dermatidi tanısı konulan bir vaka tartışılmıştır. 35 yaşında G1P0 kadın hastanın son 6 aydır her mensten 7-8 gün önce başlayan ve mensten 2 gün sonra kaybolan sol iç uyluk bölgede 10-12 cm’lik maküler tarzda kızarık ve kaşıntılı lezyon şikayeti mevcuttu. Tedavide oral anti histaminik ve topikal steroid verildi. Kısmi gerileme izlenen hastanın semptomları 3 menstrüel siklus boyunca, luteal faza uyan dönemde tekrar etmesi üzerine otoimmün progesteron dermatit ön tanısı ile 50 mg/ml progesteron (Progestan amp Koçak Farma) ile salin kontrollü intradermal test (skin prick test) yapılmasına karar verildi. Test sonucu pozitif çıktı. Hastaya ovulasyon supresyonu amacı ile kombine oral kontraseptif verilmesi ile ilk siklustan sonra şikayetler kayboldu. Otoimmün progesteron dermatiti üreme çağında endojen ya da ekzojen progestinlere bağlı olarak ortaya çıkan nadir bir rahatsızlıktır. Patogenezi tam olarak anlaşılamamakla birlikte endojen progesterona reaksiyon olarak ortaya çıkan hipersensitivite reaksiyonu olduğu düşünülmektedir. Menarş sonrası, peripartum dönemde ya da herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir, menopozdan sonra kaybolur. Tedavisi hastanın yaşı ve fertilite isteğine bağlı olarak değişmekle birlikte ilk seçenek oral kontraseptif kullanımıdır. Bizim olgumuza oral kontraseptif başlandı ve hasta ilaçtan fayda gördü. Premestrüel dönemde siklik olarak ortaya çıkan cilt lezyonu bulunan olgularda otoimmün progesterone dermatiti akılda bulundurulmalıdır.
Anahtar Kelimeler: otoimmün progesteron dermatiti, ovulasyon, progesteron
|
