Kritik çocukların takibinde oksijen satürasyonu beşinci yaşam bulgusu olarak kabul edilmektedir. Ölçüm yapmak için kullanılan nabız oksimetre (pulse oksimetre=PO) cihazının pratik kullanımı, noninvaziv olması, ağrısız ve güvenilir olması yenidoğan, çocuk ve erişkin yoğun bakım ünitelerinden yaygın kullanılmasına neden olmuştur. Arteriyal kan gazı almaya alternatif bir yöntem olması da başka bir tercih sebebidir. Cerrahi girişimler başta olmak üzere, yoğun bakım üniteleri, doğum odası ve kliniklerde genel durumu stabil olmayan hastanın yakın takibinde sağlık personeli daha sık PO kullanılır. PO ile ölçüm yapılırken çocuğun yaşına uygun bölge tercih edilmelidir. Pediatride hedeflenen oksijen satürasyonu değeri her yaş döneminde değişmekle birlikte ortalama %97-99 arasında olması önerilmektedir. Son zamanlarda gelişmiş PO cihazlarıyla yenidoğanların konjenital kalp hastalıkları (KKH) taraması yapılabilmektedir. Sağ el (pre-duktal) ile sol ya da sağ ayaktan (post-duktal) alınan oksijen satürasyonu ölçümleri ile birçok kalp hastalığının erken dönemde saptanması mümkün olmaktadır. KKH taraması yapılacak bebeklerde oksijen satürasyonu bakılması için en ideal zaman, doğumdan sonraki ilk 24-48 saattir. Bebeğin erken taburculuğu söz konusu olduğu durumlarda taburculuğa en yakın zaman tercih edilmelidir. Tarama yaparken bebeğin sakin ve uyanık olması tercih edilir. Bebek ağlıyorsa, besleniyorsa, derin uyuyorsa ya da aşırı hareketliyse tarama işlemi ertelenmelidir. Tarama için kullanılan cihazın hem çalışma prensibi hem de ölçüm değerlerinin yorumlanması sağlık personelinin sorumluluğundadır.
Anahtar Kelimeler: Oksijen satürasyonu, Nabız oksimetre, Pediatri, Konjenital kalp hastalığı
|
