Giriş- Amaç: Otizmin de içinde bulunduğu otizm spektrum bozuklukları (OSB); iletişim, sosyal biliş ve duygusal işaretlerin işlenmesi gibi kişiler arası ilişkileri oluşturan alanlarda bozukluklarla karakterize, Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı (DSM-IV) ölçütlerine göre tanı alan ve en çok araştırma yapılan bozukluklardan birisidir. Bu derlemede, otizmin risk etmenlerinden biri olduğu söylenilen sezaryen doğumun otizme etkisini araştırmak amaçlanmıştır.
Gereç- Yöntem: Pubmed veri tabanında “Cesarean section delivery, Autism spectrum disorder, Autism” anahtar kelimeleri taranarak son 5 yılda (2015- 2019) yapılan 27 makaleye ulaşılmış olup, konu ile ilişkili, dili İngilizce olan ve tam metnine ulaşılabilen 15 orijinal araştırma makalesi incelenmiştir.
Bulgular: Al-Zalabani ve arkadaşlarının (2019) ve Huberman ve arkadaşlarının (2019) çalışmalarında sezaryen doğum ile otizm spektrum bozuklukları arasında ilişki olduğu, Yip ve arkadaşlarının (2016) çalışmasında, vajinal doğum ile karşılaştırıldığında sezaryen doğumda; 36- 42. gestasyonel haftalarda OSB riskinin arttığı, Leppert ve arkadaşlarının çalışmasında (2019), nörogelişimsel hastalıkların sezaryen gibi olumsuz perinatal faktörlerle ilişkili olduğu, Curran ve arkadaşlarının (2015) çalışmasında; sezaryen ile doğan çocuklarda yaklaşık %20 otizm tanısı koymanın mümkün olduğu, Eillen ve arkadaşlarının (2015) çalışmasında ise doğum şekli ile OSB arasında herhangi bir ilişkinin olmadığı bulunmuştur.
Sonuç: Sezaryen doğumun otizm spektrum bozukluklarına etkisi ile ilgili yapılan çalışmalarda, aralarında bir ilişki olduğu, gereksiz sezaryen doğumlarını önlemek için önleyici tedbirlerin alınması gerektiği ve yeterli sayıda çalışma olmamasından dolayı daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğu bildirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sezaryen Doğum,Otizm Spekturum Bozuklukları, Otizm
|
