Ten tene temas, doğum sonrası yenidoğanın çıplak olarak annenin çıplak göğsüne yüzüstü bir şekilde üzeri örtülerek yatırılmasıdır. Doğum şekline bakılmaksızın doğumdan hemen sonra ten tene temas uygulamasının anne ve yenidoğan için en iyi uygulama olduğu kabul edilmektedir. Uluslararası pek çok örgüt ve yapılan çalışma sonuçlarına göre ten tene temas uygulamasının, anne ve yenidoğan sağlığına birçok faydası olduğu belirtilmektedir. Ten tene temas uygulamasının, sütün salınımı, emzirmenin başlatılması, yenidoğanın vital bulgularının stabil hale gelmesi, anne bebek bağlanması, anne ve yenidoğanın kaygı ve stres yaşama durumu üzerine olumlu etkileri bulunmaktadır. Ancak sağladığı yararlara karşın evrensel düzeyde, özellikle sezaryen doğumlarda, halen yeteri kadar uygulanmayan ve henüz rutinleşmemiş bir uygulamadır. Türkiye’deki sezaryen oranlarının yıllara göre ciddi bir artış eğiliminde olduğu, 1993 yılından 2018’e kadar %7’den %52’ye yükseldiği bilinmektedir. Türkiye Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2018 verilerine göre bu oran %54,9’dur. Bu durum, ten tene temas uygulamasından düzenli olarak faydalanmayan önemli sayıda anne ve bebek olduğunu göstermektedir. Yenidoğan, anne, aile ve toplum sağlığı için önemli bir uygulama olan ten tene temas uygulamasının gerçekleştirilmesindeki gerekçelerin, engellerin ve kolaylaştırıcı faktörlerin bilinmesine ihtiyaç vardır. Ten tene temas uygulamasının önünde birçok engel bulunmaktadır. Bu engeller; sağlık personeli, yönetim, aile ve anneden kaynaklanan nedenler olabilmektedir Bu bağlamda sezaryen doğumda ten tene temas uygulamasının önemi ortaya konulmuş ve önündeki engellerin ortadan kaldırılması için uygulanabilir önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Ten Tene Temas Uygulaması, Sezaryen Doğum, Engeller, Öneriler
|
