Öz: Önlenebilir hastalık ve erken ölümlerin temel nedenlerinden biri olan sigara, dünyanın pek çok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleri tarafından önemli bir sağlık sorunu olarak kabul edilmektedir. Nikotinin uyarıcı etkisinden dolayı haz duygusunu harekete geçiren fakat zamanla kullanıcıda psişik ve fiziksel bağımlılık oluşturan sigara, dünya nüfusunun %22,3'ü tarafından kullanılmak, her yıl 8 milyondan fazla kişinin ölümüne neden olmakta ve küresel ekonomiyi 1,4 trilyon dolar zarara uğratmaktadır. Ülkemizde ise hanelerin %33’ünde sigara kullanılmakta 15 yaş üzeri kadınların %16,9’u sigara kullanmaktadır. Günümüzde sigara firmalarının hedef grupları arasında kadınlara yer vermesi, kadınların sigaranın zararları hakkındaki kaygılarını azaltmak ve kullanımı arttırmak için kadınlara özel nikotin ve katran miktarları daha az olan sigaralar üretmesi gibi nedenler kadınlar arasında sigara kullanımının artmasına neden olmuştur. Genelde sigara içen kadınlar gebelikte de bu alışkanlıklarını devam ettirme eğiliminde bulunurlar. Oysa gebelikte sigara kullanımı, gebelikle ilişkili mortalite ve morbiditenin artmasına neden olan önlenebilir önemli bir risk faktörüdür. Sigaranın kadınlarda oluşturduğu fizyolojik etkiler sonucu; bronşları daraltarak akciğerlere daha az hava girişine ve oksijen temininin bozulmasına, yetersiz oksijenden dolayı miyokard beslenmesinin bozulmasına ve kardiyovasküler hastalık insidansının artmasına, nikotinin pozitif inotropik etkisi sonucu sistolik ve diyastolik kan basıncını yükselmesine, taşikardi gelişmesine, lipid profil bozukluğunun gelişmesine, tubal transportun yavaşlamasına ve ovumun uterusa ulaşamaması sonucu ektopik gebelik gelişmesine, ablasyo plasentaya, gebelikte bulantı ve kusmalarda artmaya, koku ve tat alma duyusunda azalmaya, çabuk yorulma ve iştahsızlık gibi durumlara neden olmakta; fetüste ise, düşük doğum ağırlığına, intrauterin gelişme geriliğine, bilişsel fonksiyon bozukluğuna ve preterm eylem gibi ciddi komplikasyonlara neden olmaktadır. Gebelikte sigara kullanımı; hem sağlıklı nesillerin yetişmesini hem de anne sağlığını bozmakta ve sağlıklı toplumların oluşmasını engellemektedir.
Bu derleme, kadınların sigara kullanımı ve gebelikte sigara kullanımının anne ve bebek sağlığına olan olumsuz etkilerine dikkat çekme amacıyla hazırlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelime; gebelikte sigara, sigara, kadın, kadın ve sigara
|
