Amaç: Üreme çağındaki kadınların servikal kanserin erken
tanısına yönelik tutumları ve bilgi düzeylerini belirlemek amacıyla planlanmıştır.
Meteryal ve Metod: Bu kesitsel tipte tanımlayıcı olan araştırma, Antalya Kemer Devlet Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum
polikliniğine başvuran 18-49 yaş arasında olan 340 kadınla yapılmıştır. Veri toplamada, Kişisel Bilgi Formu ve SKETTÖ kullanılmıştır. Veriler,
elektronik ortamda e-posta, whatsapp yoluyla online ve yazılı olarak toplanmıştır.
Verilerin analizi için sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, minimum-maximum değerler, t testi ve ANOVA testinden yararlanılmıştır.
Bulgular: Çalışmaya katılan kadınların SKETTÖ toplam puan ortalaması
87.17±13.97 (min:70, max:130) olarak bulunmuştur. SKETTÖ toplam ölçek puanı, 18-
28 yaş grubunda, üniversite mezunlarında, çalışan ve gelir düzeyi iyi olan
kadınlarda, bekarlarda, şehirde yaşayanlarda, sigara ve alkol kullananlarda, doğum
kontrol yöntemi olarak kondom kullananlarda, jinekolojik muayeneye düzenli giden
kadınlarda ve HPV aşısı yaptıran kadınlarda diğer gruplara göre daha yüksek
saptanmıştır. Kendisini serviks kanseri bakımından riskli görenlerin görmeyenlere göre
SKETTÖ puan ortalaması daha düşük bulunmuş ve istatiksel açıdan anlamlı bir fark
bulunmuştur. Eğitim düzeyi arttıkça SKETTÖ puan ortalaması yükselmiş ve istatiksel
olarak anlamlı bir fark saptanmıştır. Bekar kadınların SKETTÖ puan ortalaması daha
yüksek olup istatiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Kadınlar jinekolojik
muayene yaptırmama nedeni olarak en çok “şikayetinin/belirtinin olmaması” (%53.7)
olarak ifade etmiştir. Kadınlar serviks kanserinin belirtisi nedir sorusuna en çok “üreme
organlarından düzensiz kanama gelmesi” (%55.3) yanıtını verirken, serviks kanseri
hangi yöntemle tanılanır sorusuna en çok “pap-smear testi” (%60.6) yanıtını vermiştir.Ayrıca kadınların %47.9’u serviks kanserinin önemli bir etkeni olan HPV’nin bulaş
yolunu bilmediğini ve kadınların sadece %7.9’u HPV aşısını yaptırdığını ifade etmiştir.
Sonuç: Çalışma sonucunda; kadınların SKETTÖ puan ortalamasının düşük
seviyede olduğu, eğitim düzeyinin, medeni durumun ve kendisini serviks kanseri
bakımından riskli görmenin kadınların servikal kanserin erken tanısına yönelik
tutumların da etkili olduğu bulunmuştur. Serviks kanserinin risk faktörleri ve serviks
kanserinin erken tanılanmasına ilişkin kadınların ve toplumun bilinçlendirilmesi için
farkındalık ve eğitim programları yapılmalıdır. Ayrıca sağlık çalışanlarının, kadınları
serviks kanseri tarama programlarına katılmaları konusunda teşvik etmeleri büyük önem
taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler: Serviks Kanseri, Erken Tanı, Pap Smear, HPV
|
