Giriş ve Amaç: Meme kanseri, kadınlarda insidansı ve mortalite hızı oldukça yüksek olan bir kanserdir. Bu nedenle meme kanserinin erken tanı ve tedavisi, mortalitenin azalmasında, yaşam süresi ve kalitesinin artmasında oldukça etkilidir. Meme kanserinin erken tanılanmasında, kendi kendine meme muayenesi önemlidir. Çalışma yurtta kalan kız öğrencilere verilen kendi kendine meme muayenesi eğitiminin etkisini belirlemek amacıyla planlanmıştır.
Yöntem: Bu çalışma tek grup öntest-sontest desenli, yarı deneysel türde bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini 2019-2020 eğitim-öğretim yılı bahar yarıyılında Konya ilinde bulunan bir kız öğrenci yurdunda kalan üniversite öğrencileri oluşturmuştur. Araştırmada örneklem seçimine gidilmemiş, çalışmaya katılmaya gönüllü olan ve anketi eksiksiz dolduran 46 öğrenci ile çalışma tamamlanmıştır. Araştırma verileri, sosyodemografik özellikler ve kendi kendine meme muayenesi ile ilgili 16 soruyu içeren anket formu ile toplanmıştır. Kendi kendine meme muayenesi eğitimi tek seferde 40 dakika süren eğitim şeklinde verilmiştir. Bu eğitim kapsamında meme kanserinin erken evrede tanılanmasının önemi vurgulanmış, kendi kendine meme muayenesinin nasıl yapılacağı gösterip yaptırma ve demonstrasyon yöntemleri ile, muayene aşamaları power point sunumu ve meme maketi kullanılarak anlatılmıştır. Eğitim öncesinde ve sonrasında öğrencilerden anket formunu doldurmaları istenmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler kullanılmıştır
Bulgular: Araştırma kapsamına alınan öğrencilerin yaş ortalaması 21±6.31’dir. Öğrencilerin %8.7’sinin ailesinde meme kanseri öyküsü olduğu, %47,8’inin kendi kendine meme muayenesini bildiği ve bilenlerin yarısının düzenli olarak uyguladığı saptanmıştır. Eğitim öncesinde öğrencilerin çoğunluğu kendi kendine meme muayenesinin ilk adeti gördükten sonra (%58,7), aklına geldikçe (%54.3) ve üç parmak ile dairesel hareket/dikey hareketlerle (%34,8) uygulanması gerektiğini belirtirken, eğitim sonrasında yirmi yaşından sonra (%89,1) ayda bir kez (%91.3) ve üç parmak ile dairesel hareket/dikey hareketlerle (%95,7) uygulanması gerektiğini belirtmiştir.
Sonuç ve Öneriler: Öğrencilere verilen eğitimin etkili olduğu ve bu konuda daha küçük gruplarla ve farklı eğitim teknikleri ile eğitim verilmesi önerilebilir.
Anahtar Kelimeler: Kendi kendine meme muayenesi, eğitim, öğrenci
|
