Giriþ: Afet, insanlar için fiziksel, ekonomik ve sosyal kayýplara neden olan, normal yaþamý ve insan faaliyetlerini durdurarak veya kesintiye uðratarak, halký olumsuz etkileyen doðal, teknolojik veya insan kökenli olaylar olarak tanýmlanmaktadýr.
Amaç: Afetlerde kadýn saðlýk sorunlarýnýn neler olduðu ve afetlerde görev alan hemþirelerin sorunlara karþý gösterdiði yaklaþýmlarý literatür doðrultusunda incelemektir.
Gereç ve Yöntem: Literatür taramasý Google Scholar, Pub-Med, Science Direct, Cochrane elektronik veri tabanlarýnda “afet, kadýn saðlýðý, hemþirelik,” anahtar kelimeleri kullanýlarak taranmýþtýr.
Bulgular: Yapýlan çalýþmalarda, afetlerin kadýnlarýn saðlýðý üzerine fiziksel ve psikolojik olarak olumsuz etkileri olduðu belirlenmiþtir. Kadýnlarýn fiziksel saðlýk sorunlarý, erken gebelik kaybý, ölü doðum, erken doðum, perianal döküntüler, menstural sikluslarda bozulma ve idrar yolu enfeksiyonlarýdýr. Kadýnlarda erkeklere kýyasla daha yüksek ölüm oranlarý, cinsel þiddet, yetersiz beslenme gibi saðlýk sorunlarý görülmektedir. Afetlerden sonra kadýnlarýn psikolojik saðlýðýnýn da bozulduðu belirtilmektedir. Travma sonrasý stres bozukluðu ve depresif belirtiler geliþtirmektedir. Yapýlan çalýþmalarda hemþireler, risk deðerlendirmesi, afet planlarýnýn hazýrlanmasý, uygulanmasý, deðerlendirilmesi ve güncellenmesi çalýþmalarýnýn tümünde yer aldýklarý ve afet zararlarýnýn azaltýlmasýnda hayati bir önem taþýdýklarý ortaya çýkmýþtýr. Ancak afet eðitimi ve psikolojik ilk yardým konusunda bilgi, beceri ve yeterliliklerinin arttýrýlmasýyla gerektiði de ortaya konmuþtur.
Sonuç: Kadýnlarýn biyolojik özellikleri ve toplumun kadýnlara yüklediði sorumluluklar nedeniyle, afetlerden en çok etkilenen grup olduðu ve hemþirelerin afet ve acil durumlarda kadýnlarýn yaþadýðý sorunlarýný tespit ederek, çözüm üretebilmeleri gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Afet, Kadýn Saðlýðý, Hemþirelik
|
