Obstetrik þiddet, kadýna karþý insan haklarýný ihlal eden özel bir þiddet biçimidir. Gebelik, doðum ve doðum sonrasý dönemde görülebilen hem anne hem de bebek saðlýðýný olumsuz yönde etkileyen önemli bir sorundur. Obstetrik þiddet, saðlýk hizmetlerinde bakým sýrasýnda gebelik, doðum ve doðum sonrasý dönemde kadýna fiziksel ve/veya psikolojik zarar veren eylem, ihmal ve saygýsýz muamelelerden oluþmaktadýr. Dünyadaki birçok ülkeyi etkileyen obstetrik þiddet, kadýnlarý kaliteli bakýmdan uzaklaþtýrmakta, fiziksel ve zihinsel saðlýðýný olumsuz yönde etkilemektedir. Hizmet sunumunda karþýlaþýlan obstetrik þiddet unsurlarý; üreme haklarýnýn ihlali, azarlama, alay, ironi, hakaret, tehdit, aþaðýlama, bilginin manipülasyonu, zamanýnda etkili ve acil týbbi bakýmýn verilmemesi/geciktirilmesi, isteklere kayýtsýzlýk veya þikayetler, kadýnlarýn doðum eyleminin aþamalarýnda verilen kararlarda kadýnýn bilgilendirilmemesi, kadýnlarýn onurlarýna saygý gösterilmemesi, kadýnlarýn rýzasýný almak için ceza veya zorlama olarak kullanýlan aðrý yönetimi, anne-bebek temasýný geciktirmek, emzirmenin engellenmesi gibi kasýtlý olarak zarar veren eylemlerdir. Obstetrik þiddetin olmamasý/azaltýlmasý için saðlýk profesyonellerinin kaliteli ve saygýlý bir þekilde hizmet saðlamalarý gerekmektedir. Annelik bakým kültürünü deðiþtirmek için umut verici yaklaþýmlar sunan ve doðum sýrasýnda kötü muameleden zarar gören kadýnlar için saðlýk bakým sistemlerinde yasal deðiþiklikler yapýlmasý gerekmektedir. Bu derlemede, literatür doðrultusunda ülkemiz yasalarýnda henüz yer almayan “obstetrik þiddet” kavramýna dikkat çekmek ve saðlýk çalýþanlarýnýn kadýnlarýn yaþadýðý obstetrik þiddete yönelik farkýndalýðýnýn arttýrýlmasý amaçlanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Anne Saðlýðý Hizmetleri, Kadýna Karþý Þiddet, Doðumda Þiddet
|
