Ventilatör iliþkili pnömoni (VÝP); hastanýn mekanik ventilatörde solunum desteði almaya baþlamadan önce hastada bulunmayýp mekanik ventilatörde solunum desteði almaya baþladýktan en az 48 saat sonra meydana gelen pnömoni olarak tanýmlanmaktadýr. Çocuk yoðun bakým ünitelerinde en sýk rastlanan hastane enfeksiyonlarý arasýnda ikinci sýrada yer almaktadýr. Dünyada VÝP sýklýðýnýn yaklaþýk %9-27 aralýðýnda, mortalite oranýnýn ise yaklaþýk %24-70 aralýðýnda olduðu belirtilmektedir. Ulusal Saðlýk Güvenliði Aðý (NHSN) NHSN'ye göre pediatri yoðun bakým ünitelerinde 1000 mekanik ventilatör günü baþýna ortalama 1,8 ile 8,3 gün arasýnda olduðu bildirilmiþtir. Ulusal Saðlýk Hizmeti Ýliþkili Enfeksiyonlar Sürveyans Aðýnýn(UHESA) 2019 raporuna göre ülkemizde pediatri yoðun bakým ünitelerin VIP insidansý 1000 ventilatör gününe 2,7 olarak yayýnlanmýþtýr. VÝP hastanýn saðlýk kuruluþunda tedavi olma süresini uzatmakta ve bu nedenden dolayý ölüm oranlarý ve hastalýðýn görülme sýklýðý artmaktadýr. Bu hem iþ gücü kaybýný meydana getirmektedir hem de ülke ekonomisine zarar vermektedir. Günümüzde Covid-19 hastalarýnýn uzun süre ventilatöre baðlý kaldýklarý ve pnömoni olduklarý göz önüne alýndýðýnda VÝP ile ilgi bilgilerin paylaþýlmasý önemli bir durum haline gelmiþtir. Sonuç olarak VIP için oluþturulan kurallar çerçevesinde kalýndýðýnda önlenebilir olmasý bu sorunun çözümüne odaklanmayý gerektirir. Bu doðrultuda hemþirelerin birçok uygulama ve beceriyle VIP’in önlenmesindeki rolü büyüktür. Bu nedenle hemþirelerin etkin þekilde eðitim programlarýyla desteklenmeleri, araþtýrmalar yaparak kendilerini geliþtirmeleri gerekir.
Bu çalýþmada Covid-19 hastalarýnýn durumlarý göz önüne alýnarak bu konuda saðlýk çalýþanlarýna yol gösterecek VIP’in çocuklardaki patofizyolojisi, risk etmenleri ve VIP’i önlemede çocuk saðlýðý ve hastalýklarý hemþirelerinin görevleri ile ilgili bilgilerin sunulmasý amaçlanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Pediatri Yoðun Bakým, Ventilatör Ýliþkili Pnömoni, Hemþirelik
|
