COVID-19 pandemisinin birey ve toplum üzerinde birçok olumsuz etkisi olmuþtur. Özellikle çocuklar üzerine yapmýþ olduðu olumsuz etkiler dikkat çekicidir. Bu süreçte evde kalma ve sokaða çýkma kýsýtlamalarý okul öncesi dönem çocuklarýn düzenlerinde ve rutinlerinde deðiþmelere neden olmuþtur. Çocuklar, daha fazla ekrana maruz kalmýþ, fiziksel aktiviteleri azalmýþ, yeme alýþkanlýklarý ve uyku düzenleri deðiþmiþtir. Bu deðiþimlerin çocuklar üzerinde etkisini tam olarak açýða çýkarýlabilmek ve çocuklarýn hastalýk algýlarýnýn belirlenmesi için daha fazla araþtýrmaya gereksinim duyulmaktadýr. Bu çalýþmanýn amacý Covid 19 pandemi baðlamýnda çocuklarýn hastalýk algýlarýnýn belirlemektir. Çalýþmanýn verileri anaokuluna giden 30 (beþ-altý yaþ) çocuðun çizdikleri resimlerden elde edilmiþtir. Çalýþmanýn deseni nitel araþtýrma kapsamýnda yer alan olgubilim (fenomenoloji) desenidir. Veriler içerik analizi ile analiz edilmiþ ve Corona Virüs örneðinde çocuklarýn hastalýk algýlarý dört temadan oluþtuðu açýða çýkarýlmýþtýr: “Virüsü insanbiçimsel bulma(anthropomorphic)”, “saðlýklý olmaya yönelik beklentiler”, “hastalýk ve mekânsal iliþki” ve “ölüm.” Çocuklarýn hastalýk algýlarýnda virüsü insan biçimsel olarak algýladýklarý görülmüþtür. Çocuklarýn biliþsel geliþim dönemi olarak iþlem öncesi döneminde olmalarý, virüsü canlandýrma eðiliminde olmalarýnýn nedenlerinden biridir. Bir diðer neden ise çocuklarýn bilinmeyeni algýlamak için virüsü insan biçimsel olarak düþünmeleri olabilir. Çocuklarýn sorunlarla baþ etme sistemleri yetiþkinlerden oldukça farklýdýr. Çocuklarýn virüsle arkadaþ olmak istemeleri, düþman olarak nitelendirmeleri ya da virüsle savaþmalarý gibi birçok ifade çocuklarýn geliþimsel özelliklerinin önemli bir yansýmasý olduðu düþünülmektedir. Çocuklar saðlýklý/güvenli olmayý; iyi beslenme, kötü alýþkanlýklardan uzak durma, temizlik, maske takma ile iliþkilendirmiþlerdir. Hastalýk ve mekân algýlarýnda ise evin dýþýndaki alanlarýn tehlikeli olduðu belirlenmiþtir. Çocuklar virüsün daha çok yaþlýlarý etkilediðini ve ölümle ifade etmiþlerdir. Çocuklar, ölümü somutlaþtýrmaya çalýþmýþ ve evden ayrýlma-uzaklaþma, yalnýz kalma gibi korkularla birlikte ölümü algýlamýþlardýr. Bu durum hastalýðýn tedavi edilemez olduðu algýsýný da oluþturabilir. Böylece her hastalanma sürecinde çocuklar iyileþememek kaygýsý yaþayabilir ve hastalýðý ölümle iliþkilendirdiði için ölüm korkusu yaþanabilir. Çalýþmada hastalýkla ilgili olumsuz algýnýn tedavi edilemez hastalýk algýsýnýn olumsuz bir algý olduðu söylenebilir. Tüm bu algýlarýn çocuklarýn psikolojilerini olumsuz yönde etkileyebilir. Sonuç olarak çocuklar çevrede oluþan deðiþimlerden olumlu ya da olumsuz etkilenmektedir. Bu baðlamda çocuklarýn hastalýk ve saðlýk algýlarýn olumlu geliþimi için salgýn ya da diðer hastalýk süreçlerin yönetiminin çocuk geliþimine uygun planlanmasý gerekmektedir. Dolaysýyla eðitim ve medya bileþenlerinin hastalýk ile ilgili sunumlarýnýn çocuklara uygun hazýrlanmasý saðlýklý birey ve toplum açýsýndan önemli katkýlar verebilir.
Anahtar Kelimeler: Corona Virüs, çocuk resimleri, içerik analizi, okul öncesi eðitim
|