Mutluluk çoðunlukla insanýn içinde bulunan bir tatmin duygusu ya da durumu olarak tanýmlanmakta, yaþam kalitesi ve öznel iyi oluþla ayný anlamda kullanýlabilmektedir.
Her insan kültür, yaþ, eðitim farketmeksizin mutlu olmak ister ve süreklilik arzeden bir mutluluða eriþmek için çabalamaktadýr. TUÝK 2017 verilerine göre, bireylerin en büyük mutluluk kaynaðýnýn %68 ile saðlýklý olma olduðu ifade edilirken, bunu sevgi, baþarý, para ve iþ takip etmektedir. Evli kadýnlarýn evli erkeklere göre, yaþlýlarýn gençlere göre, herhangi bir okul bitirmeyenlerin üniversite mezunlarýna göre daha mutlu olduðu, kendilerini en çok ailelerinin, ardýndan çocuklarýn ve eþin mutlu ettiði belirlenmiþtir.
Aþýrý mutluluðun kötü sonuçlar doðurmasý inancý, çok neþeli olmanýn ya da mutluluðun ardýndan istenmeyen olumsuz þeylerle karþýlaþma olasýlýðýnýn yüksek olduðu düþüncesi mutlu olmaktan kaçýnmaya yol açmaktadýr. Bu nedenle mutluluktan hoþlanmama durumu bile söz konusudur.
Mutluluk korkusu, mutluluðun gelecekteki kötü olaylarýn iþareti olabileceði inancýna sahip olmayý temsil etmektedir. Kültürler arasý farklýlýk mutluluða bakýþ açýsýný deðiþtirebilmektedir. Doðu kültürlerinde daha yaygýn olduðuna iliþkin görüþler bulunmaktadýr.
Mutluluk korkusuna yol açan faktörler arasýnda; çocuðun eðlendiði ya da olumlu bir duygu içerisinde olduðunda, tehdit veya cezayla karþýlaþmasýnýn, mutsuz bir aileye sahip olmasýnýn, ebeveynlerden birinin hasta olduðu bir ortamda eðlenen çocuðun kendini suçlu hissetmesinin neden olabileceði gibi faktörler sayýlabilmektedir.
Nazar deðme gibi bazý kültürel inançlar da mutluluktan korkmanýn altýnda yatan nedenler arasýndadýr. Mutluluktan korkmanýn dýþýnda bu mutluluðu gösterme ve ifade etmeye konusunda bireylerin çekingenlik gösterebilmektedir. Özellikle gebelerin, gebelik ve doðum sonrasý süreçlerde herhangi bir sorun yaþamamasý için gebeliðe karþý mutluluklarýný kontrol etme çabasý dikkat çekmektedir.
Mutluluk korkusu ile yaþam doyumu arasýnda negatif iliþki olduðu bilinmektedir. “Çok gülme sonra aðlarsýn” gibi kültürel öðrenmeler bireylerin olaylar karþýsýndaki tutum ve davranýþlarýný etkileyebilmektedir. Hemþire olarak mutluluk korkusu nedenlerinin ortaya çýkarýlmasý ve çözüm önerileri geliþtirilmesi ileri yaþlarda yaþam kalitesinin artýrýlmasý açýsýndan önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Mutluluk, Mutluluk Korkusu, Kültür
|
