HIV/AIDS virüsü ilk kez 1981 yýlýnda ortaya çýktýðý varsayýlan, günümüze kadar bilinen en önemli halk saðlýðý sorunu olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Ýnsan immün yetmezlik virüsü (HIV), vücutta baðýþýklýk sistemini hedef alarak, insanlarýn birçok enfeksiyona ve saðlýklý baðýþýklýk sistemi olan kiþilerin daha kolay savuþturabileceði bazý hastalýklara karþý savunmasýný zayýflatýr. Son yýllarda HIV enfeksiyonunun görülme oraný erkeklerle kýyaslandýðýnda kadýnlarda fazladýr. HIV geçiþi cinsel iliþki, kan transfüzyonu, kontamine kesici alet yaralanmasý ya da kullanýlmasý ve anneden bebeðe geçiþ yoluyla gerçekleþmektedir. Gebelikte HIV enfeksiyonunun varlýðý hem fetal geçiþ riskinden hem de gebeliðin, hastalýðýn seyrini etkileyebileceðinden daha fazla önem kazanmaktadýr. HIV pozitif gebenin takibi ve uygulanacak standart prosedürler önemlidir. HIV pozitif gebe düzenli olarak gebelik, doðum sýrasý ve doðum sonrasý kontrollerinde HIV enfeksiyonun da görülen komplikasyonlar açýsýndan deðerlendirilip takibe alýnmalýdýr. Gebelik, doðum ve doðum sonrasý süreçte verilecek destek bu süreçte etkilidir. Bu süreçlerde bakým hedefleri; erken dönemde teþhis edilerek gerekli önlemler almak, hastaya psikolojik destek saðlamak, genel koruyucu önlemlerle enfeksiyonu olabildiðince kontrol altýnda tutmaktýr. HIV pozitif gebenin rutin lohusa bakýmýnýn dýþýnda özel bakým ihtiyaçlarý ve psikososyal yönden desteklenmeye oldukça ihtiyacý vardýr. HIV pozitif gebelerin bakýmýnda multidisipliner bir ekip yaklaþýmý oldukça önemlidir. Bu derlemede gebelik, doðum ve doðum sonu dönemde HIV/AIDS ve hemþirelik yaklaþýmý güncel literatür doðrultusunda ele alýnacaktýr. ORCID NO: 0009-0005-7194-4046
Anahtar Kelimeler: HIV, Gebelik, Kadýn, Bakým.
|
