Giriþ: Ýlk kez gebelik esnasýnda ortaya çýkan glukoz intoleransý olarak tanýmlanan Gestasyonel Diabetes Mellitus (GDM) hem dünyada hem de ülkemizde oldukça yaygýndýr.
Yöntem: Literatür taramasýnda son 5 yýlda yayýnlanan makaleler için farklý veritabanlarýnda (Cochrane, , EBSCOhost, Pubmed, Scopus, Medline, the Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature ve Med, Science Direct) sistematik bir arama yapýldý. Veri tabanlarýnda ‘gestayonel diyabet, gebelikte diyabet, prenatal hemþirelik, bakým’ anahtar sözcükleri Ýngilizce olarak kullanýlmýþtýr.
Bulgular: Maternal ve fetal komplikasyonlara neden olabilen GDM yönetimi, glisemik kontrol ve izlemeyi ve yaþam tarzý deðiþikliklerini (diyet ve fiziksel aktivite/egzersiz) içerir. Gebelik teþhisi konulan her kadýn diyabet riski açýsýndan deðerlendirilmeli ve GDM'nin kadýn ve fetüs üzerindeki etkileri ve GDM yönetimini baþarmak için atýlmasý gereken adýmlar konusunda bilgilendirilmelidir. Hemþire gerekli tüm saðlýk profesyonellerini ve tercihen GDM konusunda uzmanlýðý olan kiþileri bakýma dahil etmeye özen göstermelidir. Gebeler egzersiz ve beslenme konularýnda bilgilendirilmeli, gerekirse diyetisyene yönlendirilmelidir. Gebede kilo alýmý da vücut kitle indeksine göre kontrol edilmeli, endiþeleri dinlenmeli, baþ etme yöntemleri öðretilmelidir. GDM ve glisemik kontrol, özellikle hipoglisemi belirtilerinin tanýnmasý ve bu belirtilerin tedavisi konusunda saðlýk eðitimi verilmelidir. Gebeye kendi kendine kan glikoz takibini nasýl yapmasý gerektiði öðretilmeli ve insülinin kullanýmý öðretilmelidir. Üriner sistem enfeksiyonuna yatkýnlýðý artýrdýðý konusunda gebeye bilgi verilmeli, doðru iç çamaþýrý kullanýmý ve genital hijyen öðretilmelidir. Anneye günlük fetal hareketleri saymasý öðretilmeli ve önemi anlatýlmalýdýr.
Sonuç ve Öneriler: GDM nin anne ve fetüs açýsýndan birçok komplikasyonu mevcuttur. Bu komplikasyonlarý önlemek için prenatal bakým çok önemlidir. Verilecek nitelikli hemþirelik bakýmý ve eðitimi ile GDM ye baðlý komplikasyonlarýn azalmasý saðlanmýþ olacaktýr. ORCID NO: 0009-0006-1300-4555
Anahtar Kelimeler: Hemþirelik, Gestasyonel Diyabet, Prenatal Bakým,
|
