Giriþ: Kadýna yönelik þiddet dijital dünyada siber þiddet olarak adlandýrýlmaktadýr. Amaç: Literatür doðrultusunda siber þiddet ile ilgili çalýþmalarý incelemektir. Yöntem: Literatür taramasýnda Google Scholar, Pub-Med, Science Direct, Cochrane elektronik veri tabanlarý ‘siber þiddet’, ‘þiddet’, ‘sanal zorbalýk’, anahtar sözcükleri kullanýlarak taranmýþtýr. Bulgular: Bireylerin istemediði halde iletiþime zorlanmasý, uygunsuz veya cinsel içerikli mesajlara maruz kalmasý, kiþisel bilgilerin þantaj amaçlý kullanýlmasý siber þiddete örnek verilebilir. Genç yaþta ve günlük internet kullaným süresi 4-6 saatin üzerinde olan kadýnlarýn daha fazla siber þiddete maruz kaldýðý ve þiddetin uzun dönem etkisi ile stres, anksiyete ve panik atak gibi psikososyal sorunlar yaþadýklarý bulunmuþtur. Sanal ortamlarda kadýnlarýn erkeklere oranla daha fazla maðduriyet yaþadýðý ve kadýnlarýn %81,5'inin sözlü taciz, %68,3’ünün cinsel tacize maruz kaldýðý bulunmuþtur. Ülkemizde yapýlan bir çalýþmada, kadýnlarýn en fazla maruz kaldýklarý siber þiddet davranýþýnýn tanýnmayan kiþiler tarafýndan gönderilen istenmeyen mesajlar, yakýn çevredeki kiþilerin kadýnlarýn özel alanýný gasp etmeleri ve kadýnlarýn kendilerini ifade etme þekillerine müdahale edilmesi olduðu görülmüþtür. Katýlýmcýlarýn siber þiddete karþý en çok verdikleri tepkinin kiþiyi engelleme, gelen mesajý ve tepkileri yok sayma ve kendi hesaplarýný gizleme olduðu belirlenmiþtir. Sonuç: Kadýnlarýn, haklarýný bilmemeleri, dijital ortamlarýn oldukça popüler ve cazip gelmesi, sosyal medya araçlarýnýn toplum tarafýndan sýklýkla kullanýlmasý gibi nedenlerle dijital ortamlarda þiddete maruz kalmaktadýrlar. Öneriler: Dijital ortamlarý sýklýkla kullanan kadýnlarýn, mahremiyet, siber þiddet ve kiþisel verilere yönelik algý ve tutumlarý, farkýndalýklarý ve yeterlilikleri arttýrýlmalýdýr. Siber þiddeti azaltmak/önlemek için bilgisayarlarda kullanýlan yazýlým programlarý yaygýnlaþtýrýlabilir. Kadýnlarýn siber þiddete maruz kalma düzeylerinin, nedenlerinin ve çözüm yollarýnýn belirlenebilmesi için yeni araþtýrmalarýn yapýlmasý önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Siber Þiddet, Dijital Þiddet, Kadýn Saðlýðý
|
