Giriþ: Doðum eyleminde bebeðin omuz/omuzlarýnýn pelvise giremediði durumlarda ortaya çýkan omuz distosisi acil obstetrik bir durum olup, umblikal kord sýkýþmasýna yol açarak fetal ölüme yol açabilir. Gebeliklerin % 0,58-2,7'sini etkilediði tahmin edilmektedir.
Amaç: Bu çalýþma omuz distosilerinde perinatoloji hemþirelerinin güncel sorumluluklarýný incelemek amacýyla yapýlmýþtýr.
Yöntem: Literatür taramasýnda son 5 yýlda yayýnlanan makaleler için farklý veri tabanlarýnda (Cochrane, , EBSCOhost, Pubmed, Scopus, Medline, Google Scholar, Science Direct) sistematik bir arama yapýldý. Veri tabanlarýnda ‘acil obstetrik bakým, omuz distosisi, riskli doðum, perinataloji hemþiresi ’ anahtar sözcükleri Ýngilizce olarak kullanýlmýþtýr.
Bulgular: Perinatoloji hemþirelerinin risk faktörlerinin tanýmlanmasý, yönetimi, doðum ekibinin hazýrlanmasý ve uygun giderici/hafifletici manevralarýn kullanýmýnda önemli sorumluklarý vardýr. Omuz distosisi tanýmlandýktan sonra sakin, kontrollü, metodik bir yanýt gereklidir.Perinataloji hemþiresinin omuz distosisi belirlendikten hemen sonra tanýyý ekip üyelerine iletmesi gerekir. Resüsitasyon ekipmaný ve personeli hazýr olmasýný saðlamalýdýr. Hemþirenin zaman tutucu, kaydedici ve hasta/aile iletiþimcisi gibi rolleri vardýr. Yapýlan iþlemleri kayýt altýna almalýdýr. Doðumda ilk adým, fetal omuzun daha fazla sýkýþmasýný önlemek için annenin ýkýnmayý býrakmasýnýn saðlanmasý ve annenin doðumdan önce mesanesinin boþaltýlmasýdýr. Ekibin üyesi olarak distosi manevralarýnýn baþlatýlmasý saðlanýr. Omuz distosisi çözülene kadar göbek kordonunun klemplenmesi ve kesilmesinden kaçýnýlmalýdýr. Hemþire sürekli olarak manevralarýn baþarýsýný deðerlendirecek ve doðum süresini azaltmak ve manevralardan kaynaklanan fetal ve anne yaralanmasýný önlemek amacýyla bir sonraki eylem planýný belirleyecektir.
Sonuç: Omuz distosisi, vajinal doðumlarda sýk görülen ve ciddi maternal ve fetal komplikasyonlara neden olmaktadýr. Bu nedenle doðum eyleminde rol alan hemþire omuz distosisini erken tespit edebilmeli, distosi ile karþýlaþtýðýnda uygun manevralarý gerçekleþtirebilmeli ve bunun için eðitim ve bilgi düzeyini geliþtirmelidir. ORCID NO: 0009-0006-4747-0386
Anahtar Kelimeler: Acil obstetrik bakým, Omuz distosisi, perinataloji hemþiresi
|
