Preeklampsi, gebeliðin 20. haftasýndan sonra baþlayan hipertansiyon ve proteinüri ile karakterize olan, gebelikte görülen komplikasyonlardan biridir. Preeklampsi gebeliklerin %5-10’unu komplike hale getirerek maternal, fetal ve neonatal morbidite ve mortaliteye neden olmaktadýr. Preeklampsili kadýnlarýn ilerleyen yaþlarýnda kardiyovasküler hastalýk geçirme riski vardýr. Emzirmenin kardiyovasküler hastalýklar üzerine olumlu etkisi olduðu çalýþmalarla ortaya koyulmuþtur. Emzirme; gebelikte alýnan kilolarýn doðum sonrasýnda düþüþüne yardýmcý olarak aþýrý kilo ve obezite ile ilgili kardiyovasküler hastalýk riskini azaltmakta, kan lipit düzeyini düþürerek anneyi kardiyovasküler hastalýk riskine karþý korumakta, hipertansiyon ve kardiyovasküler hastalýk riskini azaltmaktadýr. Preeklampsi ayný zamanda miadýndan önce doðum için risk faktörü olabilmektedir. Miadýndan önce doðum komplikasyonu sonucunda, prematüre yenidoðanýn anne sütü ile beslenmeye teþvik edilebilmesi ve sütün yararlarýndan faydalanabilmesi için, preeklampsinin anne sütünün içeriði üzerindeki etkilerini bilmek önemlidir. Preeklampsili annenin süt içeriðinin incelendiði çalýþmalarda; yað ve karbonhidrat içeriðinde anlamlý fark olmadýðý, protein içeriðinde azalma olduðu, DHA(docosahexaenoic acid) ve adinopektin içeriðinde ise artýþ olduðu tespit edilmiþtir. Süt içeriðinde DHA ve adinopektin artýþýnýn, yenidoðanýn nörolojik geliþimi ve koruyuculuðunu arttýrmasý açýsýndan önemli olduðu bildirilmiþtir. Tüm bu bilgiler ýþýðýnda hemþireler ve diðer saðlýk personellerinin preeklampsili anneyi desteklemesi, emzirmenin hem anne hem de bebek için iyileþtirici özellikleri konusunda doðum öncesi dönemden baþlayarak eðitimler düzenlemesi ve emzirme konusunda anneyi teþvik etmesinin önemli olduðu düþünülmektedir. Bu derlemenin amacý, emzirmenin preeklampsili annelere ve yenidoðana faydalarýný kanýta dayalý güncel bilgiler ýþýðýnda tartýþmaktýr.
Anahtar Kelimeler: Preeklampsi, Emzirme, Anne Sütü
|
