Amaç: Araþtýrma doðuma hazýrlýk sýnýflarýnda verilen emzirme eðitimini alan ve almayan primipar gebelerde prenatal emzirme öz-yeterliliðinin belirlenmesi amacýyla yapýldý.
Yöntem: Tanýmlayýcý tipte olan araþtýrma, Ýç Anadolu’da bir devlet hastanesi gebe polikliniðinde takipli primipar gebelerle Nisan-Haziran 2019 arasýnda yapýldý. Yapýlan analiz sonrasýnda %80 güç ve α= 0.05 olarak alýndýðýnda her bir grup için minimum örneklem büyüklüðü 50 olarak hesaplandý. Doðuma hazýrlýk sýnýflarýna baþvuran gebeler çalýþma (n=50) ve baþvurmayan gebeler kontrol (n=50) grubunu oluþturdu. Wells ve ark. Tarafýndan (2006), prenatal dönemdeki gebelerin emzirme öz-yeterlilik algýlarýnýn belirlenmesi amacýyla geliþtirilen ve Türkçe Geçerlilik ve güvenilirliði Aydýn ve Pasinlioðlu (2016) tarafýndan yapýlan Prenatal Emzirme Öz-Yeterlilik Ölçeði-PEÖYÖ ve araþtýrmacýlar tarafýndan geliþtirilen anket formu kullanýldý. Gerekli etik onay ve kurum izinleri alýndý.
Bulgular: gebelerin %77.6’sýnýn 20-34 yaþ aralýðýnda olduðu, %36.4’ünün yüksek öðretim düzeyinde eðitim aldýðý, %10.3’ünün eþi ile akraba olduðu, %14’ünün geniþ ailede yaþadýðý, %28.0’inin gebeliðinin planlý olmadýðý belirlendi. Gebelerin %90.7’si emzirme ile ilgili sorun yaþamayacaðýný düþünürken, %57.2’si 2 saatte bir bebeðin emzirilmesi gerektiðini biliyordu. Katýlýmcýlarýn %67.3’ü bebeðin iki yaþýna kadar emzirilmesi gerektiðini ve yeterli emmeyen bebeðin huzursuzlanacaðýný ve aðlayacaðýný ifade ederken (%57), %25.2’si bunu nasýl anlayacaðýný bilmiyordu. Emzirirken memeyi nasýl kavramalarý gerektiðini göstermelerini istendiðinde %20.6’sýnýn uygulamasý yanlýþtý. Gebelerin %7.5’i çevresinde emzirme konusunda kendini destekleyecek kimsenin olmadýðýný ifade etti. Eðitim alan gebelerde emzirme öz-yeterlilik puan ortalamalarýnýn ve algýsýnýn daha yüksek olduðunu belirlendi.
Sonuç ve öneriler: Araþtýrma verilerine dayanarak doðuma hazýrlýk sýnýflarýnda verilen emzirme eðitiminin gebelerin emzirme öz-yeterlilik algýsýný geliþtirmede etkili olduðu görülmektedir. Gebenin antenatal dönemde emzirme öz-yeterliliðini geliþtirecek nitelikte eðitimlerin verilmesi, ebe ve hemþireler tarafýndan desteklenmesi önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Emzirme Öz-Yeterlilik Algýsý, Emzirme Baþarýsý, Antenatal Eðitim, Ebe/Hemþire Desteði
|