Giriþ- Amaç: Otizmin de içinde bulunduðu otizm spektrum bozukluklarý (OSB); iletiþim, sosyal biliþ ve duygusal iþaretlerin iþlenmesi gibi kiþiler arasý iliþkileri oluþturan alanlarda bozukluklarla karakterize, Ruhsal Bozukluklarýn Tanýsal ve Ýstatistiksel El Kitabý (DSM-IV) ölçütlerine göre taný alan ve en çok araþtýrma yapýlan bozukluklardan birisidir. Bu derlemede, otizmin risk etmenlerinden biri olduðu söylenilen sezaryen doðumun otizme etkisini araþtýrmak amaçlanmýþtýr.
Gereç- Yöntem: Pubmed veri tabanýnda “Cesarean section delivery, Autism spectrum disorder, Autism” anahtar kelimeleri taranarak son 5 yýlda (2015- 2019) yapýlan 27 makaleye ulaþýlmýþ olup, konu ile iliþkili, dili Ýngilizce olan ve tam metnine ulaþýlabilen 15 orijinal araþtýrma makalesi incelenmiþtir.
Bulgular: Al-Zalabani ve arkadaþlarýnýn (2019) ve Huberman ve arkadaþlarýnýn (2019) çalýþmalarýnda sezaryen doðum ile otizm spektrum bozukluklarý arasýnda iliþki olduðu, Yip ve arkadaþlarýnýn (2016) çalýþmasýnda, vajinal doðum ile karþýlaþtýrýldýðýnda sezaryen doðumda; 36- 42. gestasyonel haftalarda OSB riskinin arttýðý, Leppert ve arkadaþlarýnýn çalýþmasýnda (2019), nörogeliþimsel hastalýklarýn sezaryen gibi olumsuz perinatal faktörlerle iliþkili olduðu, Curran ve arkadaþlarýnýn (2015) çalýþmasýnda; sezaryen ile doðan çocuklarda yaklaþýk %20 otizm tanýsý koymanýn mümkün olduðu, Eillen ve arkadaþlarýnýn (2015) çalýþmasýnda ise doðum þekli ile OSB arasýnda herhangi bir iliþkinin olmadýðý bulunmuþtur.
Sonuç: Sezaryen doðumun otizm spektrum bozukluklarýna etkisi ile ilgili yapýlan çalýþmalarda, aralarýnda bir iliþki olduðu, gereksiz sezaryen doðumlarýný önlemek için önleyici tedbirlerin alýnmasý gerektiði ve yeterli sayýda çalýþma olmamasýndan dolayý daha fazla çalýþmaya ihtiyaç duyulduðu bildirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sezaryen Doðum,Otizm Spekturum Bozukluklarý, Otizm
|
