Skleroderma (SSc), fibrozis ile seyreden otoimmün bir bað dokusu hastalýðýdýr. SSc insidansý kadýn cinsiyette erkeklere oranla beþ kat daha yüksektir. Bu çalýþmada SSc tanýlý kadýn hastalarýn aðrý düzeyleri, fonksiyonellik seviyeleri ve yaþam kalitesi düzeylerinin incelenmesi amaçlanmýþtýr. Çalýþmaya yaþ ortalamasý 44,21±11,28 yýl ve beden kütle indeksi ortalama 23,97±5,27 kg/m2 olan toplam 43 SSc’li kadýn katýlýmcý dahil edildi. Katýlýmcýlarýn istirahatte, aktivite esnasýnda ve gece yaþadýklarý aðrý düzeyleri Vizüel Analog Skala (VAS) ile, üst ekstremite fonksiyonellik düzeyleri 9 delikli peg test (9DPT) ile, yaþam kaliteleri ise Skleroderma Saðlýk Deðerlendirme Sorgulamasý (SHAQ) ile deðerlendirildi. Çalýþmaya katýlan olgularýn istirahatteki, aktivite esnasýnda ve gece yaþadýklarý aðrý düzeyleri sýrasýyla ortalama 0,79±2,08; 2,33±3,25; 1,36±2,59 olarak bulunmuþtur. Dominant taraf üst ekstremite fonksiyonellik düzeyleri; toplama alt parametresi için 7,99±2,08 saniye, yerleþtirme için 14,92±3,51 saniye ve toplam 22,40±5,70 saniye olarak bulunmuþtur. SHAQ global puan ortalama 1,12±0,54 olarak saptanmýþtýr. Yaþam kalitesi ile korelasyonlarý incelendiðinde aktivite aðrýsý (p=0,022; r=0,348), 9DPT toplama alt parametresi (p=0,009; r=0,397) ve 9DPT yerleþtirme alt parametresi (p<0,001; r=0,545) ile körele olduðu saptandý. SSc'li kadýnlarda aðrý, fonksiyonel limitasyonlar ve hastalýkla ilgili diðer semptomlarýn saðlýkla iliþkili yaþam kalitesini olumsuz yönde etkilediði bulunmuþtur. SSc’li kadýnlarýn tedavi programlarý içerisinde aktivite aðrýsý en önce tedavi edilmesi gereken semptomlardan biridir. Aðrý tedavisi ile fonksiyonelliðin ve yaþam kalitesinin artmasý beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Aðrý, Yaþam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu, Kadýn, Sistemik Sklerozis
|
