Giriþ: Travmatik doðum, kadýnýn doğumunu kendisi ya da bebeği için ölüm veya yaralanma tehdidi olarak algýlamasýdýr1. Kadýnlarýn travmatik doğum deneyimlerinden nasýl etkilendiğinin anlaşýlmasý, onlara verilecek hemşirelik bakýmý için önemlidir.
Amaç: Bu çalýþma travmatik doðum ve hemþirelik yaklaþýmlarý ile ilgili güncel bilgileri literatür doðrultusunda incelemek amacýyla yapýlmýþtýr.
Yöntem: Literatür taramasýnda Google scholar, Pub-Med, Science Direct, veri tabanlarý ‘travmatik doðum’ , ‘doðum korkusu’,’hemþirelik’ anahtar kelimeleri kullanýlarak taranmýþtýr.
Bulgular: Literatür bulgularý üç baþlýkta incelenmiþtir.
Travmatik doðum ile ilgili yapýlan çalýþmalar; kadýnlarýn yarýdan fazlasýnýn doğumlarýný travmatik bir deneyim olarak kabul ettikleri belirtilmektedir 2,3. Travmatik doðum sonucunda oluþan Post-travmatik Stres Sendromu sýklýðý toplumlar arasý farklýlýk göstermekle birlikte %3.1- %15.7 arasýnda olduðu belirtilmektedir4. Doğum travmasý anne-bebek arasýndaki baðlanma problemlerine de neden olduðu belirtilmektedir. Doðum travmasý yaþayan kadýnlarýn genellikle bebekleriyle olan iliþkilerinde güven eksikliði tanýmladýklarý saptanmýþtýr 5.
Travmatik doðuma iliþkin risk faktörleri ile ilgili çalýþmalar; travmatik doğum geçirmiş olma postpartum depresyon açýsýndan risk faktörleri arasýnda sayýlmýştýr6. Travmatik doðuma iliþkin risk faktörleri doðum korkusu, olumsuz doðum ortamý, doðum aðrýsý, sürekli elektronik fetal monitörizasyon, uzamýþ travay, doðum indüksiyonu, fundal basý, epizyotomi, operatif vajinal doðum, sezaryen ve sosyal destek, bilgi eksikliði þeklinde sýralanabilir8,9,10,11,12,13,14,15,16.
Hemþirelik yaklaþýmlarý; Doğum sürecinde sağlýk profesyonellerinin destek oraný arttýkça, kadýnlarda algýlanan kontrolün yükseldiği, anksiyete ve olumsuz ruh halinin azaldýğý saptanmýştýr 7.
Sonuç: Doğum travmatik olarak algýlandýğýnda, kadýnýn, bebeğin ve ailenin sağlýğý olumsuz etkilenebilir. Travmatik doðuma sebep olabilecek risk faktörlerini belirlemek, bireylerin farkýndalýðýný arttýrmak, doðum destekleyici bakým sunmak ve doðum deneyimlerinin paylaþýlmasýna olanak saðlamak hemþirelerin sorumluluklarý arasýndadýr. Bu hemþirelik yaklaþýmlarýnýn etkisini inceleyen araþtýrmalara gereksinim duyulmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Doðum, Travmatik doðum, Hemþirelik
Anahtar Kelimeler: Doðum, Travmatik doðum, Hemþirelik
|