Çalýþmamýzda, ülkemizdeki anne ölüm oranýnýn yýllara göre deðiþiminin hemþire ve ebe sayýsý, hastanede gerçekleþen doðum oranlarý ve antenatal bakým kapsamý ile iliþkisinin deðerlendirilmesi amaçlanmýþtýr.Tanýmlayýcý tipteki çalýþmada, 2010-2021 yýllarý arasýnda Türkiye Saðlýk Ýstatistikleri Yýllýðý verilerinden yararlanýlmýþtýr. Anne ölüm oranlarý, hemþire ve ebe sayýlarý, hastanede gerçekleþen doðum oranlarý ve antenatal bakým kapsamý (en az bir ziyaret) ile ilgili veriler analiz edilmiþtir. Veriler kamuoyuna açýk olduðu için çalýþma için etik kurul baþvurusu yapýlmamýþ ve herhangi bir kurumdan resmi izin alýnmamýþtýr. 2010-2021 yýllarý arasýnda anne ölüm oranlarý genel olarak azalma gösterdi. 2010 yýlýnda anne ölüm oraný 100.000 canlý doðumda 16,4 iken 2019, 2020 ve 2021 yýllarýnda 13,1 idi. Yýllara göre 100.000 kiþiye düþen hemþire ve ebe sayýsý artýþ gösterdi. 2010 yýlýnda bu oran 224 iken, 2021 yýlýnda 343’tü. Yýllar içerisinde hastanede gerçekleþen doðum oraný ve antenatal bakým kapsamý genel olarak artýþ gösterdi. 2010 yýlýnda hastanede gerçekleþen doðum oraný %92 iken 2021 yýlýnda %97,5 idi. 2010 yýlýnda antenatal bakým kapsamý %94 iken 2021 yýlýnda %99,7 idi. Anne ölüm oraný ve hemþire/ebe sayýsýnýn iliþkisi Pearson korelasyon testi ile deðerlendirildiðinde istatistiksel anlamlý iliþki bulundu (r=-0,942;p<0,001). Hastanede gerçekleþen doðum oraný ve antenatal bakým kapsamý arttýkça anne ölüm oranlarý azaldý. Antenatal bakým kapsamý ile anne ölümü arasýndaki bu iliþki istatistiksel anlamlýydý (r=-0,870; p<0,001). Hastanede gerçekleþen doðum oraný ve anne ölümü arasýndaki negatif korelasyonda ise istatistiksel anlamlýlýk görülmedi (r=-0,289;p=0,363). Hemþire ve ebe sayýsý arttýkça anne ölüm oranlarýnýn azalmasý, saðlýk insan gücü planlamasýnýn önemine dikkat çekmektedir. Anne ölümlerini azaltmak adýna, antenatal bakým hizmetleri konusundaki farkýndalýk arttýrýlmalýdýr.
Anahtar Kelimeler: Anne ölümleri, Ebe, Hemþire, Antenatal bakým, Hastanede doðum
|