Bu çalýþmada, Türkiye'de yenidoðanýn cilt bakýmýnda nemlendiricilerin kullanýmý ile ilgili hemþirelik alanýnda yapýlan lisansüstü tezlerin incelenmesi amaçlanmýþtýr. Çalýþmanýn evrenini 15-26 Ekim 2022 tarihleri arasýnda “cilt”, “cilt bakýmý”, “yenidoðan”, “nemlendirici” anahtar sözcükleri kullanýlarak “Yükseköðretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi” veri tabanýnda taranan çalýþmalar oluþturmuþtur. Ýncelemede 2000-2022 tarih aralýðýnda hemþirelik anabilim dallarýnda yapýlan ve yenidoðanýn cilt bakýmýnda nemlendirici kullanýmýnýn randomize kontrollü deneysel ya da yarý deneysel türde gerçekleþtirilen yüksek lisans ve doktora tezlerinin tümü seçilmiþtir. Bu tezlerden araþtýrma kriterlerini karþýlayan iki yüksek lisans tezi çalýþma kapsamýna alýnmýþtýr. Verilerin analizinde tezlerin türü, yýlý, amacý, örneklem özellikleri ve büyüklüðü, veri toplama araçlarý, yöntemi ve sonuçlarý özetlenmiþtir. Araþtýrmaya dâhil edilen tezlerin tamamýnýn yüksek lisans tezi olduðu, 2018 ve 2022 yýlýnda, Hemþirelik ana bilim dalýnda yapýldýðý, örneklem grubunu preterm bebeklerin oluþturduðu, randomize kontrollü deneysel çalýþmada üç grup, yarý deneysel çalýþmada iki grup karþýlaþtýrýlmasýnýn yapýldýðý, nemlendirici olarak ayçiçek yaðý, likit vazelin ve hindistan cevizi yaðý kullandýklarý belirlenmiþtir. Çalýþma sonuçlarýna göre ayçiçek yaðý ve hindistan cevizi yaðýnýn cilt bakýmýnda önerildiði, cildin özellikle nem düzeyini arttýrmada hindistan cevizi yaðýnýn daha etkili olduðu gösterilmiþtir. Yenidoðanýn cilt bakýmýnda nemlendiricilerin kullanýmý ile ilgili hemþirelik alanýnda yapýlan çalýþmalar oldukça yetersizdir. Bu kapsamda, kanýta dayalý daha fazla randomize kontrollü deneysel çalýþmalarýn yapýlmasý önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: hemþirelik, yenidoðan, cilt bakýmý, nemlendiriciler, tez
|
