2020’de dünyada salgýna neden olan COVID-19 ilk olarak 2019 Aralýk’ta Çin’de ortaya çýkmýþtýr. Dünya Saðlýk Örgütü hýzlý yayýlým gösteren salgýný kontrol altýna alabilmek için 2020 Mart ayýnda pandemi ilan etmiþtir. Tüm yaþ gruplarýný ve cinsiyetleri etkileyen salgýn için hassas yaklaþým gerektiren gruplardan birini de gebeler oluþturmaktadýr. Baðýþýklýk sisteminde deðiþiklikler yaþayan gebeler enfeksiyona daha yatkýn hale gelmektedir. Kesin bir tedavisi þuan için bulunmayan, hastalýk yapma ve ölüm oranlarýnýn artýþ gösterdiði pandemide kadýn ölüm oranlarýnýn daha düþük olduðu bildirilmiþtir. Ancak pandemiden kadýnlarýn daha olumsuz etkilendiði bildirilmektedir. Yapýlan çalýþmalarda gebelerin, endiþe, stres, karamsarlýk duygularýný fazlasýyla yaþadýðýný ve dünyaya getirecekleri çocuk içinde korku yaþadýklarýný belirtmektedirler.
Fetal saðlýk açýsýndan COVID-19 da vertikal bulaþý deðerlendirmek için yapýlan sýnýrlý sayýdaki çalýþmada vertikal bulaþýn olabildiði ancak nadir olarak görüldüðü bildirilmektedir.
Gebelerin doðum öncesi bakým ihtiyaçlarýnýn pandemi sürecinde de karþýlamasýnýn fetal ve maternal saðlýk açýsýndan önemli olduðu bildirilmektedir. Pandemi koruyucu önlemlerinin gebeler tarafýndan uygulamasýyla bulaþýn önüne geçilebileceði bildirilmiþtir. Pandemi sürecinde gebelerin alacaðý doðum öncesi bakým hizmetleri için rehberler oluþturulmuþ, gebe okulu ve danýþmanlýk hizmetlerinin ise teletýp þeklinde sürdürülmesi önerilmiþtir.
Sonuç olarak; günümüzde COVID- 19 un gebe ve fetüs üzerindeki uzun dönem etkileri bilinmemektedir ve daha fazla çalýþmaya ihtiyaç duyulmaktadýr..Gebelerdeki ilaç tedavisi yarar zarar iliþkisi gözetlenerek yapýlmalýdýr. Perinatal depresyon yönünden anneler deðerlendirilmeli destek oluþturulmalý, güvenli annelik hizmetleri sürdürülmelidir.
Anahtar Kelimeler: COVID-19, Gebelik, Pandemi
|
