Öz: Biyolojik ajanlar insanlarý, hayvanlarý ve bitkileri öldüren ya da hastalanmalarýna sebep olan organizmalar ya da bu organizmalarýn ürettiði zehirli maddeler (toksinler) dir. Biyolojik savaþ ise, insan, evcil hayvan ve faydalanýlan bitkilerde ölüm, hastalýk oluþturmak veya malzeme de dahil olmak üzere zarara sebep olmak amacýyla organizmalarýn veya bunlarýn toksinlerinin kasten kullanýlmasýdýr. Biyolojik bir saldýrýyý önceden tahmin etmek ve engellemek çok zordur. Bu yüzden olasý bir saldýrýya hazýrlýklý olmak ve saldýrý gerçekleþtiðinde alýnmasý gereken kiþisel tedbirleri bilmek çok önemlidir. Yaþanmakta olan Coronavirüs pandemisinin biyolojik silah olabilme varsayýmý halen tartýþýlmaktadýr. Biyolojik silahlar söz konusu olduðunda artýk önceliðimiz “Yaþandýktan sonra ne yapýlabilir?” deðil, risk azaltma, hem dünya çapýnda hem yerel ölçekte afetlerle mücadelenin öncelikli konusu haline gelmiþtir. Baþarýlý bir afet yönetiminin temeline risk azaltmayý koyduðumuzda; planlama, müdahale ve iyileþtirme süreçlerinin çok daha baþarýlý bir þekilde yürütüleceðine inanýyoruz. Tabii ki bunlarýn hepsi, afet bilincine sahip bir toplumla mümkün olacaktýr. Afet yönetimi, devletin büyük sorumluluk sahibi olduðu ancak tek baþýna yürütemeyeceði bir süreçtir. Sivil toplum, özel sektör ve yurttaþlarýn katýlýmlarý, bilinçlenmeleri, afet yönetimi ve risk azaltma açýsýndan ileriye doðru atýlmýþ büyük bir adým olacaktýr. Bilim insanlarý ve hükümetler, salgýnlarýn geçmiþte olduðundan daha hýzlý yayýlacaðýný fark ettikçe koronavirüs, dünyadaki halk saðlýðý sistemlerinin geliþimini teþvik etmektedir. Ýnsanlarý olay bazýnda tedavi etmek, kentsel ortamlarda salgýn ile baþa çýkmak için yeterli olmayacaktýr. Hükümetler, sanki savaþtaymýþ gibi kaynaklarý seferber etmek, hastalýðýn belirtilerini gösterenleri karantinaya almak, küçük vakalarý daha ciddi hastalýktan muzdarip olanlardan ayrý tutmak ve hastalýðýn kendisini yok etmesi için insanlarýn hareketlerini sýnýrlamak zorundadýrlar.
Anahtar Kelimeler: Biyolojik silahlar, KBRN tehditleri, yeni koronavirüs hastalýðý
|
