Giriþ ve Amaç: Her kadýnýn aðrýyý algýlayýþý farklýdýr her doðum kendine özeldir ve doðum aðrýsýnýn kadýnlarýn hayatlarý boyunca deneyimlemiþ olduklarý en þiddetli aðrý türlerindendir. Doðum, kadýnýn gereksinimlerinin karþýlanmasý ve desteklenmesi için önemli bir süreçtir. Doðum aðrýsý kontrol altýna alýnmalý ve aðrýnýn anne-bebek üzerindeki olumsuz etkilerinin önüne geçilmelidir. Doðum aðrýsýnýn yönetiminde kullanýlan iki yöntem vardýr; biri farmakolojik diðeri nonfarmakolojik yöntemlerdir. Nonfarmakolojik yöntemlerde ilaç kullanýlmamasý, güvenli, konforlu, kolay uygulanabilir olmasý gibi avantajlý yönlerinin olmasýnýn yanýnda ebe/hemþirelerin rollerini baðýmsýz bir þekilde yerine getirebileceði bir alan olmasý da önemlidir. Bu çalýþma, doðum aðrýsýnýn yönetiminde uygulanan akupresürün etkinliðini deðerlendirmek amacýyla sistematik derleme olarak planlanmýþtýr.
Gereç ve Yöntem: Bu çalýþma 01 Ocak-30 Mart 2021 tarihleri arasýnda “Google Akademik”, “Pub Med” veri tabanlarýnda “doðum aðrýsý”, “nonfarmakolojik yöntem”, “akupresür” anahtar kelimeleri taranarak sistematik derleme olarak gerçekleþtirildi. Tarama sonucu 5430 makaleden çalýþmaya dahil edilme kriterlerine uyan; randomize kontrollü deneysel, tam metnine ulaþýlabilen Türkçe ve Ýngilizce dilinde yazýlmýþ 13 makale incelemeye alýndý.
Bulgular: Yapýlan incelemede çalýþmalarýn 2010-2020 yýllarý arasýnda yayýnlandýðý, çalýþmalarýn 8’inin Ýngilizce, 5’inin Türkçe dilinde yazýldýðý belirlendi. Doðum aðrýsýnýn yönetiminde çalýþmalarýn %84.6’sýnda akupresür uygulamasýnýn doðum aðrýsýný azaltmada etkili olduðu bulundu. Çalýþmalarýn %46.2’sinde doðum süresinin kýsaldýðý, 4 çalýþmada doðumda konforunu artýrdýðý belirlendi. Ayrýca doðum eylemini baþlatmada etkisinin deðerlendirildiði bir çalýþmada akupresürün doðum eylemini baþlatmada etkisinin olmadýðý bulundu.
Sonuç ve Öneriler: Yapýlan çalýþmalarýn büyük çoðunluðunun akupresür uygulamasýnýn doðum aðrýsýný azaltmada etkili olduðu, daha az çalýþmada doðum süresine etkilediði bulundu. Doðum süresi ve doðum memnuniyeti/konforunda akupresürün etkinliðinin daha az çalýþýldýðý ve kanýt oluþturabilmek için yapýlacak çalýþmalara ihtiyaç duyulduðu belirlendi.
Anahtar Kelimeler: Doðum Aðrýsý, Akupresür, Nonfarmakolojik Yaklaþým
|
