Dünyada en sýk kullanýlan tütün ürünü sigaradýr. Bu çalýþmanýn amacý, ergenlerin sigara kullanýmý ile ilgili tutumlarýný ve algýlarý belirlemektir. Araþtýrmaya etik kurul, MEB onayý, okul idareci ve öðrencilerden izinler alýndýktan sonra baþlandý. Çalýþmaya gönüllü 858 lise öðrencisi katýldý. Çalýþmada; araþtýrmacýlar tarafýndan hazýrlanmýþ soru formu ile “Ergenler için Kararlý Denge Ölçeði” ve “Ergenler Ýçin Sigaraya Özgü Dengeleyici Saðlýk Ýnançlarý Ölçeði” kullanýldý. Araþtýrma verileri IBM SPSS 22 paket programýnda deðerlendirildi. Kullanýlan ölçek ve alt boyutlarý için güvenilirlik analizi, Kolmogorov Smirnov normallik testinden yararlanýldý. Test sonucunda tüm puanlarýn normallik varsayýmýný saðlamasý (p>0,05) nedeniyle yapýlan karþýlaþtýrmalarda parametrik testler kullanýldý. Baðýmsýz Örneklem T Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizlerinden (ANOVA) yararlanýldý. Sayýsal iki deðiþken arasýnda nedensel olmayan iliþki derecesinin belirlenmesi için Pearson Korelasyon katsayýsýndan yararlanýldý. Araþtýrmaya katýlan ergenlerin % 21.7’ sinin nargile kullandýðý, % 19.9’ unun sigara içtiði belirlendi. Kararlý denge ölçek puaný ile Dengeleyici saðlýk inançlarý ölçek puaný (r:0.170; p<0.001), egzersiz alt boyutu puaný (r:0.165; p<0.001), yeme ve içme alt boyutu puaný (r:0.141; p<0.001) ve sigara içme alt boyutu puaný (r:0.129; p<0.001) arasýnda zayýf düzeyde pozitif yönde anlamlý doðrusal bir iliþki bulundu. Sigara ve nargile içenlerin, sigaranýn sosyal katký ve baþ etmede kolaylýk saðladýðý, estetik deðer verdiðini düþünmektedirler. Kararlý denge ölçeði toplam puaný yüksek olanlarda sigaranýn zararlarýný egzersiz, yeme-içmeye dikkat edilmesi ile telafi edilebileceðini inandýklarý sonucuna ulaþýlmýþtýr. Sigara ve nargile içen ergenlerin, neden sigarayý býrakmadýklarýna iliþkin olasý bir açýklama saðlayabilir.
Anahtar Kelimeler: Sigara, Ergen, Tutum, Algý
|
