Toplumda saðlýk okuryazarlýðýnýn iyi olmasý, saðlýklý yaþam süresinin artmasýný ve saðlýk kalitesinin yükselmesini saðlar. Bu durum saðlýktaki eþitsizliklerinin giderilmesinde büyük bir öneme sahiptir. Saðlýk okuryazarlýðýnýn iyi olmasý hem saðlýk profesyonelleri hem de saðlýk hizmeti alanlar için önemlidir. Saðlýk profesyonelleri için mesleki doyumu artýrarak, etkin iletiþim ve klinik deneyimlerin kazanýlmasýný ve bu becerilerin kullanýlmasýný saðlar. Saðlýk hizmeti alanlar için ise; anlaþýlýr olmayý ve karar mekanizmasýna dahil olarak, kaliteli ve etkin saðlýk hizmetinden faydalanmayý saðlar. Yetersiz saðlýk okuryazarlýðý; yanlýþ saðlýk bilgisine, saðlýk hizmetlerine eriþimde yetersizliðe, koruyucu saðlýk hizmetlerinin uygulanmamasýna, hastalýk yönetimi, ilaç kullaným hatalarý, hastaneye baþvurular, kronik hastalýklarýn insidansý ve mortalitedeki artýþa sebep olabilecek ciddi saðlýk sonuçlarýyla iliþkili olduðu belirtilmektedir. Kadýnlarda düþük düzeyde saðlýk okuryazarlýðý, mamografi çektirme, pap-smear testi yaptýrma, baðýþýklama hizmetlerinden faydalanma (kýzamýk, influenza, hepatit aþýlarý vb.) davranýþlarýný etkilediði saptanmýþtýr. Kadýnlarýn saðlýk okuryazarlýðý düzeylerinin yeterli olmasý, doðum öncesi ve doðum sonrasý bakým alma durumu ile emzirme oranlarýný olumlu yönde etkilediði, gebelikte tütün kullanýmýnýn azaldýðý, planlý gebelik geçirme, prekonsepsiyonel bakým alma, düzenli saðlýk kontrollerini yaptýrma, gebelikte folik asit kullanma ve fiziksel aktivite seviyelerinin arttýðý görülmüþtür. Kadýnlara yönelik saðlýk hizmetleri planlanýrken saðlýk okuryazarlýðý düzeylerinin deðerlendirilmesi ve artýrýlmasýna yönelik faaliyetler planlanmalýdýr. Ebeler kadýnlara bakým verirken saðlýklý yaþam davranýþlarýna iliþkin bilgi düzeylerinin artmasýna katký saðlayarak saðlýk davranýþlarýný olumlu yönde geliþtirebilir. Saðlýk okuryazarlýk düzeyinin geliþtirilmesi, kadýn saðlýðýný ayný zamanda çocuk ve aile saðlýðýyla toplum saðlýðýný koruma ve geliþtirmede en önemli adýmdýr. ORCID NO: 0000-0001-7764-9754
Anahtar Kelimeler: Ebelik, Saðlýk Okuryazarlýðý, Kadýn Saðlýðý
|
