Öz: Günümüzde eskiye oranla afetlerde, özellikle insan kaynaklý afetlerde artýþ meydana gelmiþtir. Afetler ve sonuçlarý tüm insanlar için tehlike oluþtursa da kadýnlar için özellikle gebe ve lohusa kadýnlar için daha fazla tehlike oluþturmaktadýr. Nedeni ise gebelik ve lohusalýk dönemindeki kadýnlarýn savunmasýz olmasýdýr. Afetler gebe ve lohusa kadýnlarý fiziksel, psikolojik ve sosyal olarak bir çok yönden etkilemektedir. Afetlerin oluþturduðu aþýrý stres gebelerde erken doðum, düþük ve fetüste geliþme geriliðine neden olabilmektedir. Perinatal ve antenetal bakýmýn yetersiz ya da hiç alýnamamasý, afet sýrasýnda ve sonrasýnda oluþan saðlýksýz koþullara sonucunda enfeksiyonlar ve bulaþýcý hastalýklar meydana gelebilmektedir. Bu nedenle gebe ve lohusa kadýnlarý afetlerden korumak için gereken tedbirlerin alýnmasý gerekmektedir. Bu tedbirlerin alýnmasýnda hemþirelere büyük bir sorumluluk düþmektedir. Çünkü gebe ve lohusa kadýnlarýn en büyük destekçileri hemþirelerdir. Hemþireler afetlerde gebe ve lohusalara yönelik tedbirler alýrken afet hemþireliði rolüne bürünmelidir. Uluslararasý hemþireler birliði afet hemþireliðindeki yeterliliði sekiz alanda vurgulanmaktadýr. Bunlar sýrasý ile hazýrlýk ve planma, iletiþim, afet yönetimi, emniyet ve güvenlik, deðerlendirme, müdahale, iyileþme, hemþireler için yasal ve etik karar vermedir. Bunlarýn yaný sýra hemþireler gebe ve lohusa kadýnlara, gerektiðinde aile bireylerini de dahil ederek istenmeyen ve bilinçsizce yapýlan eylemlerin önüne geçebilmek için danýþmanlýk yapmalýdýr. Bu derlemede afetlerin gebe ve lohusa saðlýðýna etkisinin ele alýnmasý amaçlanmýþtýr.
ORCID NO: 0009-0003-0664-3461
Anahtar Kelimeler: Afet, gebe, lohusa, hemþirelik.
|
