Uluslararasý Kontinans Derneði (ICS), aþýrý aktif mesaneyi (AAM), mikrobik/baþka bir hastalýk etkeni bulunmadan ani olarak sýkýþma hissi veya ani sýkýþma hissiyle birlikte görülen idrar kaçýrma problemi olarak tanýmlamaktadýr. Aþýrý aktif mesanede durum tam açýklanamamakla birlikte detrüsör kaslarý istek ve irade dýþýnda tam dolmadan önce harekete geçmektedir. Böylece makul olmayan sýklýkta sýkýþma, sýkýþarak tuvalete yetiþme isteði, gece idrara çýkma için uyanma gerekliliði ortaya çýkmaktadýr. AAM kiþilerin yaþam kalitesini önemli derecede düþüren, psikolojik, cinsel ve sosyal yönden hayatlarýný etkileyen bir sorundur. Bu hastalýktaki en büyük problem; belirtilerinin ortaya çýkýþýndan ortalama 3 yýl gibi geç bir sürede doktora baþvurulmasý ve tedavi edilebilir olduðunun bilinmemesidir. AAM kronik hastalýklar içinde ilk onda yer almaktadýr. Genel AAM prevalansýnýn %10-16,6 arasýnda olduðu tahmin edilmektedir. Türkiye’deki AAM yaygýnlýðý, kadýnlarda %35.7 oranýnda bulunmuþtur. 2027’ ye kadar AAM’ nin %48,1 oranýnda artmasý beklenmektedir. AAM’ li hastalarda AAM’ si olamayanlara göre %1.4-2 kat daha fazla tedavi maliyeti gözlenmiþtir. AAM tedavisinde; konservatif tedaviler, medikal tedaviler ve cerrahi tedaviler bulunmaktadýr. Konservatif tedaviler maliyeti düþük, zararý olmayan ve kolay uygulanabilen tedaviler olduðundan ilk basamak olarak önerilen tedavi seçenekleridir. Konservatif tedavilerde; yaþam biçimi deðiþiklikleri (kilo kontrolü ve obezitenin önlenmesi- sigara kullanýmýnýn býrakýlmasý- beslenme alýþkanlýklarýnýn düzenlenmesi- sývý kýsýtlamasýnýn düzenlenmesi- kafein veya alkol alýmýnýn azaltýlmasý- aðýr fiziksel aktivitenin kýsýtlanmasý- baðýrsak düzeni saðlanmasý) ve davranýþ tedavileri (kegel egzersizleri- biyofeedback- vajinal aðýrlýk kullanýmý- zamanlý iþeme programý- mesane eðitimi programý- zihinsel konsantrasyon- pelvik tabanýn elektriksel stimülasyonu) yer almaktadýr. Bu derlemede AAM’si olan hastalarda uygulanan saðlýklý yaþam biçimi deðiþiklikleri ve davranýþ deðiþiklikleri ile tedavilerin etkinliðinin mevcut literatür doðrultusunda ortaya konulmasý amaçlanmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Aþýrý Aktif Mesane, Yaþam Biçimi Davranýþlarý, Saðlýk.
|
