Astým, çocukluk çaðýnda sýklýkla görülen ve öksürük, nefes almada zorluk þikayetleri ile geliþen, yaþam kalitesini negatif yönde etkileyen, günümüzde giderek artýþ gösteren kronik bir hastalýktýr. Astým genetik zeminde, farklý derecelerde biyokimyasal, enfeksiyöz, immünolojik, fizyolojik ve psikolojik etmenler tarafýndan tetiklenen kronik bir solunum yolu hastalýðýdýr. Kronik hastalýða sahip bir çocuðun ailede bulunmasý, tüm aileyi etkilemekte, çocuðun ve ailesinin yaþam kalitesinin bozulmasýna neden olmakta ve aile üyelerinin çok yüksek düzeyde stres yaþamasýna sebep olmaktadýr. D tipi kiþilik ise literatürde “Distress”, yani kronik stres altýnda bulunan ve yorgun düþen, tükenmiþ kelime anlamlarýna gelen ruh halinin karþýlýðýdýr. D tipi kiþilerin ortak özellikleri, stresin artýk kronik bir hal almasý ve bu nedenle de stres ile mücadele ya da baþ etme enerjisinin düþmesidir. Astýmlý çocuðun birinci derece yakýnýnda olan ve çocuða bakým veren annelerde yüklenen stres gün geçtikçe artan bir durum olmakta ve annelerde D tipi kiþilik yapýsý gözlenebilmektedir. Anne de oluþan bu yoðun stres ile çocuktaki astým ataklarýnýn artýþý arasýnda bir bað olduðu vurgulanýr. Bu durum astým tedavisine uyumu olumsuz yönde etkilemekte, hastane acil bölümlerine baþvuru sayýsýný artýrmakta ve hastalýk morbiditesinin daha yüksek olmasýna neden olmaktadýr.
Bu derlemede astýmlý çocuklarý önemli derecede etkileyen annelerin D tipi kiþilik yapýsýna sahip olmalarýnýn astýmlý çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri üzerinde durulmuþ olup, bu durumun düzeltilmesinde yapýlabilecekler literatür kapsamýnda incelenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Astýmlý Çocuk, D Tipi Kiþilik, Astýmlý Çocuk Annesi
|
