Yeni Koronavirüs Hastalýðý (COVID-19) salgýný yalnýzca bir saðlýk sorunu olmaktan çýkmýþ olup, toplumsal hayatýmýz üzerinde etkiler oluþturmaya baþlamýþtýr. COVID-19 ile mücadelenin merkezinde, bakým ve müdahale çabalarý ile saðlýk personeli ve evde bakým saðlayanlar dikkate alýndýðýnda aðýrlýklý olarak kadýnlar bulunmaktadýr. Ev içinde gerçekleþtirilen temizlik, yemek, çamaþýr, alýþveriþ, evin idaresi gibi iþlerin yaný sýra, duygusal emek ve bakým emeði de karþýlýksýz kadýn emeði baðlamýnda deðerlendirilebilen kavramsallaþtýrmalardýr. Pandemi süreci boyunca kadýnýn verdiði karþýlýksýz bakým emeði giderek artmaktadýr. Covid-19 pandemisi, toplumsal cinsiyet ayrýmcýlýðýnýn önlenmesine yönelik son yýllarda elde edilen sýnýrlý kazanýmlarýn kaybedilmesine ve cinsiyetler arasý eþitsizliðin artýþ göstermesine neden olabilecek problemlerin ortaya çýkmasýna da böylece zemin hazýrlamýþtýr. Dünya Saðlýk Örgütü, salgýn süresince özellikle kýsýtlamalarýn yoðun yaþandýðý çoðu ülkede kýz çocuklarýna ve kadýnlara uygulanan psikolojik ve fiziksel þiddetin artmýþ olduðu bildirmektedir. COVÝD-19 pandemisi süreci cinsiyetler arasý farklýlýklar göstermektedir. DSÖ ve Çin’in ortak yayýmladýðý raporda Çin’de COVID-19’a baðlý kaba ölüm oranýnýn %3.8 olduðu, kadýnlarda %2.8 olan ölüm oranýnýn erkeklerde %4.8 olduðu belirtilmiþtir. Bulaþmasý durumunda ve hastalýðýn seyri açýsýndan kadýnlar erkeklere göre daha avantajlý olsa da, salgýnýn yarattýðý etkiler göz önüne alýndýðýnda dezavantajlý durumda olanlar kadýnlardýr. Birleþmiþ Milletler (BM) insan haklarý uzmanlarý COVID-19 krizinin çözümünün sadece saðlýk ile iliþkili bir problem olmadýðýný, sorunun insan haklarý açýsýndan ele alýnmasý gerektiðini belirtmektedir. Bu derlemede COVID-19 pandemisinde toplumsal cinsiyet eþitliði ele alýnacaktýr.
Anahtar Kelimeler: Covid 19, Kadýn, Psikoloji, Ekonomi, Toplumsal cinsiyet
|
