Baðlanma, doðumla birlikte baþlayýp, yaþamýn sonuna kadar devam eden içinde bulunulan çevreyle iliþkili olarak geliþen ve duygusal yönü aðýr basan bir evrensel yaþama stratejisi olarak tanýmlanmaktadýr. Saðlýklý büyüme ve geliþmede protein ve vitaminler bedensel geliþim için ne kadar önemliyse baðlanma da bebeðin ruhsal geliþimi için o kadar önemlidir. Baþarýsýz baðlanmalarda bebek ihmal ve istismar açýsýndan risk altýndadýr.
Baðlanma gebelikle baþlayýp doðum sonrasýnda da aktif olarak yaþanmaktadýr. Annenin gebelikte vücudunda oluþan deðiþiklikleri kabullenmesi ve kendini anneliðe hazýr hissetmesi baðlanmayý etkilemektedir. Doðumdan sonra ise bebeðin aðladýðýnda sakinleþtirilmesi, onunla ten temasý kurulmasý, sevgi dolu dokunuþlar, cinsiyeti ile seslenilmesi, göz göze temas kurulmasý ve emzirilmesi anne bebek arasýndaki baðlanmayý desteklemektedir.
Yardýmcý üreme teknikleri ile gebe kalanlarda psikososyal tepkiler daha belirgin yaþandýðýndan risk artmaktadýr. Ýnfertilite tanýsýyla birlikte tedavilerin yarattýðý duygusal deðiþiklikler gebelik oluþsa bile ortadan kalkmayabilir. Kadýn sabýrla kazandýðý gebeliðin sonlanmasýndan, komplikasyonlardan, bebeði kaybetmekten korkabilir, gebeliði kabullenememe, kendini doðal gebe olarak görememe, yorgunluk ve tükenmiþlik gibi duygularla baþetmekte zorlanabilmektedirler. Sonuçta bebeðini emzirmemesi, gereksinimlerini karþýlamamasý, sevgi dolu temastan kaçýnmasý, konuþmamasý baðlanma sorununu göstermektidir.
Hemþirenin annenin bebeðini kucaðýna almasýnda, emzirmesinde, okþamasýnda, annelik rolüne adaptasyonda ve duygu deðiþimleri ile baþetme gibi rolleri bulunmaktadýr. Bu rolün baþarýlmasýnda ve baðlanmanýn baþlatýlmasýnda doðum öncesinde verilen gebeliðe uyumu kolaylaþtýrma, prenatal dönem hakkýnda anneyi aydýnlatma, aldýðý destek kaynaklarýný artýrma gibi roller önem arz etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Baðlanma, Gebelik, Yardýmcý Üreme Teknikleri
|
